Ελέγξτε τη Διαδικτυακή σας Ταυτότητα

Λεπτομέρειες
Κατηγορία: Εκπαιδευτικά
Εμφανίσεις: 1113

Ένα από τα πράγματα που μαθαίνουν τα παιδιά στο νηπιαγωγείο είναι ή έννοια της προσωπικότητας, της ταυτότητας. Το μάθημα αρχίζει καταγράφοντας τα χαρακτηριστικά μας. Πώς μας λένε; Τι χρώμα μάτια έχουμε; Τι χρώμα μαλλιά; Είμαστε αγόρια ή κορίτσια; Ποιο χρώμα μας αρέσει; Έτσι οι μικροί μαθητές αντιλαμβάνονται ότι ο κάθε ένας είναι διαφορετικός από τους υπόλοιπους και ότι έχει κάποια χαρακτηριστικά γνωρίσματα που όλα μαζί συνδυασμένα αποτελούν την προσωπικότητά μας. Την ταυτότητά μας αλλιώς. Κάπου εκεί η νηπιαγωγός μπορεί να μιλήσει και για εκείνα τα μπλε, πλαστικά, ορθογώνια χαρτιά με μια φωτογραφία που έχουν η μαμά και ο μπαμπάς στο πορτοφόλι τους και πιθανώς να τους δείξει και ένα. Για τις αστυνομικές ταυτότητες δηλαδή. Το υπόλοιπο του άρθρου ασχολείται με τη διαδικτυακή και όχι την αστυνομική μας ταυτότητα και το υλικό του απευθύνεται σε μαθητές γυμνασίων και λυκείων και όχι νηπιαγωγείων.

Και παρότι οι έφηβοι έχουν μάθει στο νηπιαγωγείο για τις αστυνομικές ταυτότητες δεν γνωρίζουν και δεν συνειδητοποιούν ότι σε πλήρη αντιπαραβολή με την 'πραγματική' ζωή και την ταυτότητα-προσωπικότητα υπάρχει και η διαδικτυακή μας ταυτότητα. Όλα όσα δημοσιεύουμε στο Διαδίκτυο για εμάς και όλα όσα δημοσιεύονται από τους άλλους για εμάς είναι προσωπικά μας δεδομένα και εφόσον βρίσκονται στο Διαδίκτυο όταν συνδυάζονται όλα μαζί συνθέτουν τη Διαδικτυακή μας Ταυτότητα. Μπορεί να είναι κάποια στοιχεία μας όπως και στην αστυνομική ταυτότητα (όνομα, διεύθυνση, κ.τ.λ.) αλλά και πολλά άλλα στοιχεία μας όπως το σχολείο, η τάξη μας, οι βαθμοί μας, οι απουσίες από το σχολείο, το κινητό μας τηλέφωνο, τα ενδιαφέροντά μας, τα χόμπι μας, οι φίλοι μας και μερικές εκατοντάδες φωτογραφίες μας.

Όλα αυτά είναι εκτεθειμένα στο Διαδίκτυο και η σύνθεση τους από κάποιον που θα ενδιαφερόταν να μας 'ερευνήσει' θα αποκάλυπτε υπερβολικά πολλά πράγματα για τον εαυτό μας. Και όχι μόνο αυτό: κάθε μας ενέργεια στο Διαδίκτυο όπως μια δημοσίευση σε μια ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης ή το γράψιμο στον τοίχο ενός φίλου γίνεται με 'ανεξίτηλο μελάνι' και είναι κάτι που στην πραγματικότητα δεν πρόκειται να σβηστεί ποτέ (ή θα είναι πραγματικό δύσκολο να σβηστεί). Τα ψηφιακά αποτυπώματα όλων των ενεργειών μας και ο αντίκτυπος που έχουν (θετικός ή αρνητικός) αποτελούν την Ψηφιακή ή Διαδικτυακή μας Φήμη (την υπόληψη, το "όνομα" που έχουμε στην διαδικτυακή κοινωνία). Και αυτή η φήμη είναι κάτι που όπως καταλαβαίνετε μένει για πάντα και μας ακολουθεί. Και καθορίζει τι πιστεύουν οι άλλοι για εμάς και τον τρόπο που μας αντιμετωπίζουν τώρα αλλά και στο μέλλον.

Η άγνοια όλων αυτών κάνει, ιδιαίτερα, τους εφήβους να συμπεριφέρονται στο Διαδίκτυο με τρόπο που ποτέ δεν θα έκαναν στην πραγματική ζωή. Και κάνει και πολλές λέξεις όπως τα post, poke, tag, follow, friend να αποκτούν μια ειδική διαδικτυακή σημασία αρκετά διαφορετική από αυτή στην πραγματική ζωή. Για να καταλάβετε δείτε το βίντεο που ακολουθεί.

 

Το βίντεο Can I be your friend? (με ελληνικούς υπότιτλους) προέρχεται από την προσπάθεια προώθησης της όπερας (ναι, καλά διαβάζετε) Two Boys του Αμερικανού συνθέτη Nico Muhly. Η όπερα που πρωτοπαρουσιάστηκε από την English National Opera στο Λονδίνο το 2011 στηρίζεται σε πραγματικά γεγονότα που συνέβησαν στο Μάντσεστερ της Αγγλίας το 2003, γεγονότα που ξεκίνησαν από συνομιλίες σε διαδικτυακά δωμάτια επικοινωνίας και κατέληξαν στο άγριο μαχαίρωμα ενός 14χρονου. Σκοπός είναι να αναδειχθούν οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν στις διαδικτυακές μας ζωές, κίνδυνοι πραγματικοί που επεκτείνονται και στην 'πραγματική' ζωή και προκύπτουν από τον περίεργο τρόπο που συμπεριφερόμαστε στον Παγκόσμιο Ιστό όπως εύθυμα παρουσιάζει το προηγούμενο βίντεο.

Εντοπίσαμε το βίντεο αυτό από τη δραστηριότητα Control Your Online Identity (Ελέγξτε τη Διαδικτυακή σας Ταυτότητα) της IBM. Η δραστηριότητα αυτή έχει διάρκεια μία ώρα, απευθύνεται σε μαθητές από 11 έως 18 χρονών και μπορείτε να κάνετε την παρουσίαση στις τάξεις που διδάσκετε, ακόμα και αν δεν είστε πληροφορικός, με σκοπό να:

  • Αποκαλύψετε στους μαθητές συνηθισμένους τρόπους που τα προσωπικά δεδομένα συλλέγονται στο Διαδίκτυο.
  • Προετοιμάστε τους εφήβους με μεθόδους ώστε να προστατεύουν τα προσωπικά τους δεδομένα και για τις πιθανές συνέπειες του να το αγνοούν.
  • Διδάξετε στα παιδιά πώς να παρουσιάζουν τους εαυτούς τους στο Διαδίκτυο έτσι ώστε να έχουν ένα θετικό αντίκτυπο.

Οι έφηβοι είναι συνήθως καλά καταρτισμένοι στο πώς να χρησιμοποιήσουν το Διαδίκτυο μιας και τα Facebook, YouTube και οι υπηρεσίες άμεσων μηνυμάτων αποτελούν μέρος της καθημερινής τους ζωής, αλλά συχνά είναι ανίδεοι σχετικά με το τι συμβαίνει στα προσωπικά τους δεδομένα όταν δημοσιοποιηθούν στο Διαδίκτυο. Σε αυτή τη δραστηριότητα, θα βοηθήσετε τους μαθητές να μάθουν πώς να προστατεύουν τα προσωπικά τους δεδομένα και επίσης πώς να διαχειρίζονται την ψηφιακή φήμη τους.

Χρησιμοποιώντας το έτοιμο υλικό, μπορείτε να βοηθήσετε τους εφήβους να καταλάβουν τι είναι τα προσωπικά δεδομένα, πού αποθηκεύονται στο Διαδίκτυο καθώς και τους πολλούς τρόπους που άθελά τους προσφέρουν τα δεδομένα τους στο Διαδίκτυο - συχνά επειδή δεν δίνουν προσοχή. Αφού δώσετε συμβουλές στο πώς να προστατέψουν τα προσωπικά δεδομένα, εσείς και οι μαθητές σας θα ρίξετε μια ματιά στο πώς μπορούν να διαχειριστούν στην πράξη το προσωπικό τους 'όνομα' (brand) με το να ελέγξουν το πώς παρουσιάζουν τον εαυτό τους στο Διαδίκτυο.

Θα μου πείτε βέβαια ότι δεν διατίθεται στα ελληνικά. Μη βιάζεστε σας έχω μεταφράσει όλο το υλικό (όπως και το βιντεάκι παραπάνω) στα ελληνικά ώστε να είναι έτοιμο για να το χρησιμοποιήσετε. Οπότε:

Στη χώρα μας υπάρχει ένα επαρκές νομικό ρυθμιστικό πλαίσιο για την προστασία των προσωπικών δεδομένων (ή πιο σωστά την για την Προστασία των Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα) και συγκεκριμένα υπάρχουν οι νόμοι 2472/1997 και 3471/2006 και η ανεξάρτητη Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) που επιβλέπει την εφαρμογή των νόμων αυτών. Στην ιστοσελίδα της ΑΠΔΠΧ υπάρχει ένας ενημερωτικός κόμβος για τους εφήβους με πληροφορίες, συμβουλές, τον ρόλο της ΑΠΔΠΧ, κουίζ, βίντεο και εκπαιδευτικό υλικό γενικά σχετικά με την προστασία των δεδομένων και της ιδιωτικότητας στο Διαδίκτυο που τιτλοφορείται "Μην παίρνεις τίποτα ως δεδομένο... Σκέψου πιο... προσωπικά". Ο ενημερωτικός κόμβος "Μην παίρνεις τίποτα ως δεδομένο... Σκέψου πιο... προσωπικά" διατίθεται και σε μορφή pdf.

Ωστόσο, παρά την ύπαρξη νόμων, δεν μπορείτε να υποθέσετε ότι τηρούνται πάντα ή ότι η κυβέρνησή σας και η Αρχή Προστασίας Δεδομένων έχουν λάβει όλα τα μέτρα για την προστασία της ιδιωτικής ζωής στο Διαδίκτυο.

Το άτομο φέρει την τελική ευθύνη. Το να κρατάς τα δεδομένα σου ιδιωτικά είναι δική σου ευθύνη.

Επιπλέον, ανεξάρτητα με τους νόμους περί προστασίας της ιδιωτικής ζωής για μια μεμονωμένη χώρα, είναι οι νόμοι της χώρας όπου εδρεύει μια διαδικτυακή υπηρεσία (όπως το Facebook), αυτοί που στην πραγματικότητα ισχύουν. Έτσι, η χώρα μας μπορεί να έχει αυστηρούς νόμους προστασίας των προσωπικών δεδομένων, αλλά αυτοί οι νόμοι δεν ισχύουν όταν είμαστε στο Διαδίκτυο. Κανένας νόμος δεν προστατεύει τον πολίτη εντελώς.

Ουσιαστικά, δεν υπάρχει καμία προστασία της ιδιωτικής ζωής όταν σερφάρετε στο Διαδίκτυο.

Προς επίρρωση όλων αυτών ακόμα και η Google στις συμβουλές της για το πώς να αποτρέψουμε να εμφανίζονται τα προσωπικά μας δεδομένα στις αναζητήσεις ουσιαστικά μας συμβουλεύει να περιορίσουμε το τι δημοσιοποιούμε και που ώστε να προστατέψουμε τα προσωπικά μας δεδομένα (ο σύνδεσμος καταργήθηκε - δείτε εναλλακτικά http://techland.time.com/2013/07/24/11-simple-ways-to-protect-your-privacy). Συγκεκριμένα:

  • Να περιορίσουμε τις ρυθμίσεις διαμοιρασμού (ρυθμίσεις απορρήτου) του περιεχομένου που έχουμε αναρτήσει και περιλαμβάνει δεδομένα μας. Να μοιραζόμαστε δηλαδή περιεχόμενο μόνο με μερικούς φίλους και όχι δημόσια γιατί ότι αναρτούμε δημόσια μπορεί να καταλήξει στις μηχανές αναζήτησης.
  • Να μην δημοσιοποιούμε περιεχόμενο, το οποίο δεν θέλουμε να εμφανίζεται σε αναζητήσεις, σε ιστοσελίδες με δημόσια πρόσβαση.

Αν, όμως, εμφανίζεται κάτι στο Google από τα προσωπικά μας δεδομένα και θέλουμε να αφαιρεθεί μπορούμε να ακολουθήσουμε τις οδηγίες της Google για αφαίρεση περιεχομένου. Πρώτο βήμα να επικοινωνήσουμε με αυτόν που ανάρτησε τις πληροφορίες ή με τον ιστότοπο που τις φιλοξενεί.

Αν η δραστηριότητα για τον έλεγχο της διαδικτυακής ταυτότητας σας φαίνεται μεγάλη υπάρχει μονοσέλιδο φυλλάδιο από το SaferInternet για τη διαδικτυακή φήμη που μπορείτε να μοιράσετε στους μαθητές σας και να βασίσετε μια συζήτηση πάνω στις πέντε συμβουλές του:

  • Αναζήτησε πληροφορίες για το άτομό σου online
  • Έλεγξε τις ρυθμίσεις ασφαλείας
  • Σκέψου πριν δημοσιεύσεις
  • Απενεργοποίησε και διέγραψε
  • Δημιούργησε ένα θετικό ψηφιακό αποτύπωμα

Σχετικά με το τι είναι η διαδικτυακή φήμη και πώς να την προστατέψετε υπάρχει και το ακόλουθο βιντεάκι μεταφρασμένο σε απλά ελληνικά.

 

Δείξτε στους μαθητές σας πώς να πάρουν τον έλεγχο!