Σε προηγούμενο μας άρθρο είχαμε παρουσιάσει 30 Web 2.0 εφαρμογές κατάλληλες για αξιοποίηση στην εκπαιδευτική διαδικασία. Όπως αποδεικνύεται το Web 2.0 ήρθε για να μείνει και δεν ήταν πρόσκαιρη μόδα αλλά η τρέχουσα και μελλοντική τάση του Παγκόσμιου Ιστού. Απόδειξη για αυτό αποτελεί η συνεχής εμφάνιση νέων εφαρμογών Web 2.0 στο Διαδίκτυο αλλά και η καθιέρωση αυτών που υπήρχαν ήδη ως οι πιο δημοφιλείς ιστοσελίδες που επισκέπτονται οι χρήστες. Προς επίρρωση όλων αυτών ήρθε και το νέο βιβλίο των Εφαρμογών Πληροφορικής που στο Κεφάλαιο 9, διδακτική ενότητα 9.3 (σελίδα 84) αναφέρεται στο Web 2.0 και μάλιστα τολμά και επεκτείνεται και στο Web 3.0 και στο Web x.0. Και φυσικά το βιβλίο βρίθει από παραδείγματα, αναφορές και δραστηριότητες με εργαλεία Web 2.0 όπως τα συννεφόλεξα, τα blogs, τα wikis (wikipedia, wikispaces), το youtube, τα google drive και google docs, το office online,  τα issue και sideshare, τα edmodo και moodle, το dropbox, το animoto και τόσα άλλα που μπορεί να μην πρόσεξα.

Ας θυμίσουμε ότι όταν μιλάμε για Web 2.0 εφαρμογές αναφερόμαστε σε εφαρμογές που επιτρέπουν στον χρήστη από παθητικός καταναλωτής πληροφορίας να μετατραπεί σε ενεργό δημιουργό της. Να κατασκευάσει και να αναρτήσει περιεχόμενο στο διαδίκτυο διαμορφώνοντάς το. Και φυσικά έτσι μπορεί και να αλληλεπιδρά με άλλους ανθρώπους, με τα υπόλοιπα μέλη μιας ιστοσελίδας δημιουργώντας ψηφιακές διαδικτυακές κοινότητες.

Μιας και αναφέραμε τον όρο Web 3.0 ας πούμε ότι πρόκειται για το σημασιολογικό ιστό ιδέα που υπάρχει από την δεκαετία του '60 (αν και η κύρια παρουσίασή της έγινε το 2001 από τον Tim Berners-Lee) και που σιγά-σιγά βρίσκει εφαρμογή με τεχνολογίες όπως οι XML (Extensible Markup Language), OWL (Web Ontology Language) και RDF (Resource Description Framework). Πρόκειται ουσιαστικά για την προσθήκη μεταδεδομένων στις ιστοσελίδες του παγκόσμιου ιστού τα οποία περιγράφουν τις πληροφορίες που υπάρχουν στις ιστοσελίδες ώστε αυτές οι πληροφορίες να μπορούν να διαβάζονται από υπολογιστές, να αναλύονται και να συσχετίζονται μεταξύ τους κάτι που θα επιτρέψει τη δημιουργία αυτόνομων προγραμμάτων-πρακτόρων που θα βοηθούν τους χρήστες στην αναζήτηση και επεξεργασία πληροφοριών αναλαμβάνοντας και εκτελώντας τις αυτοματοποιημένες διαδικασίες για λογαριασμό των χρηστών. Όσο για το Web x.0: ε, βάλτε Web 2.0 και Web 3.0 μαζί με τις νέες τεχνολογίες όπως η απεικόνιση 3D και η εικονική πραγματικότητα και θα έχετε το μετα-δίκτυο, τον μετα-παγκόσμιο ιστό.

Επιστροφή στο σήμερα: 3 Web 2.0 εφαρμογές για να τις αξιοποιήσετε με τους μαθητές σας. Οι τρεις εφαρμογές φυσικά δεν είναι οι μόνες που μας ξέφυγαν από το προηγούμενο άρθρο με τις Web 2.0 εφαρμογές αλλά μας κίνησαν το ενδιαφέρον λόγω των χαρακτηριστικών τους και της υψηλής απήχησης που φαίνεται να έχουν.

Joomag - Δημιουργία Διαδικτυακών Περιοδικών

Με το Joomag οι μαθητές σας μπορούν να δημιουργήσουν εύκολα και να δημοσιεύσουν στο διαδίκτυο το δικό τους ψηφιακό περιοδικό. Με το Joomag δημιουργείτε περιοδικά τα οποία οργανώνονται σε τεύχη (magazines και issues αντίστοιχα, ή αν θέλετε φανταστείτε τα σαν φακέλους και αρχεία). Μπορείτε να ξεκινήσετε πολύ εύκολα και γρήγορα ανεβάζοντας ένα αρχείο pdf πάνω στο οποίο μπορείτε στη συνέχεια να δουλέψετε προσθέτοντας εικόνες, βίντεο (αυτόνομα αρχεία ή από το youtube) και φυσικά κείμενο. Φυσικά, μπορείτε να ξεκινήσετε και με ένα κενό τεύχος ορίζοντας πόσες σελίδες θέλετε να περιέχει και να προσθέσετε το περιεχόμενο μέσω του δικτυακού περιβάλλοντος που σας παρέχει το Joomag ή να χρησιμοποιήσετε κάποιο από τα έτοιμα πρότυπα. Το περιβάλλον χρήσης είναι εύχρηστο, προσφέρει πολλές δυνατότητες και δεν θα δυσκολέψει τους εξοικειωμένους με τους υπολογιστές μαθητές σας ή γενικά τους μεγαλύτερους (καταλληλότερο για Λύκεια). Πολύ κατατοπιστικό είναι το εισαγωγικό βίντεο του Joomag που μπορείτε να το δείτε και στην αρχική ιστοσελίδα του Joomag.  Τα περιοδικά που θα δημιουργήσετε μπορείτε να τα ενσωματώσετε σε ιστοσελίδες ή να τα αναρτήσετε σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης και οι επισκέπτες σας μπορούν να τα ξεφυλλίζουν διαδικτυακά.

Υπάρχει ακόμα και η δυνατότητα να χρεώνετε συνδρομή για να διαβάζει κάποιος το περιοδικό σας ή να δημιουργήσετε τυπωμένες εκδόσεις που θα αναλάβει το Joomag να τις αποστείλει. Αυτό φυσικά δεν προσφέρονται στην ελεύθερη έκδοση που επιπλέον περιλαμβάνει τον περιορισμό ότι μπορείτε να ανεβάσετε μόνο έως 40 MB εικόνων (είναι υπεραρκετά για ένα τεύχος) και ότι οι αναγνώστες θα βλέπουν διαφημίσεις στο δεξί άκρο της ιστοσελίδας του Joomag όπου θα διαβάζουν το περιοδικό σας. Για να φύγουν οι διαφημίσεις και να μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το δικό σας λογότυπο θα χρειαστείτε περίπου 16€ τον μήνα.

Kizoa - Παρουσιάσεις, Βίντεο, Κολάζ, Επεξεργασία Εικόνας

Απελευθερώστε την φωτογραφική σας δημιουργικότητα! Αυτό σας προτρέπει το Kizoa που έχει σκοπό να αποτελέσει ένα εύχρηστο και διασκεδαστικό δικτυακό εργαλείο που θα επιτρέψει στους μαθητές σας να είναι δημιουργικοί κατασκευάζοντας slideshows, βίντεο, κολάζ ή επεξεργάζοντας εικόνες. Με το Kizoa οι μαθητές σας μπορούν να αρχίσουν να δουλεύουν αμέσως. Δεν έχω ξαναδεί πιο απλή και γρήγορη εγγραφή: απλώς εισάγετε το e-mail σας και έναν κωδικό και μπορείτε να ξεκινήσετε. Εντυπωσιακά απλά παραμένουν τα πράματα και στη συνέχεια. Αν θέλετε να δημιουργήσετε ένα slideshow απλώς επιλέγετε ένα από τα δεκάδες έτοιμα templates, το τραγούδι που πιθανόν θέλετε (είτε από τα έτοιμα είτε κάποιο από τον υπολογιστή σας) και τις φωτογραφίες που θέλετε να περιλαμβάνει είτε από τον υπολογιστής σας είτε από τον λογαριασμό σας στο facebook και έχετε έτοιμο ένα εντυπωσιακότατο και καλαίσθητο (ξεχάστε τα παιδιαρίσματα του powerpoint) slideshow. Από εκεί και πέρα μπορείτε να προσθέσετε, να αφαιρέσετε ή να τροποποιήσετε τις φωτογραφίες, τις μεταβάσεις διαφανειών, τα εφέ, τα κείμενα, τα animations και τη μουσική του slideshow μέσα από το εύχρηστο, σύρε-και-άφησε περιβάλλον τις εφαρμογής που στο κάτω μέρος της περιλαμβάνει μια λωρίδα χρόνου (timeline) με τις διαφάνειες (δείτε την εικόνα παρακάτω). Τι μπορείτε να κάνετε με την παρουσίαση σας; Μα φυσικά να την αποστείλετε σε με email, να την ενσωματώσετε σε ιστοσελίδες, να την αναρτήσετε σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, να την ανεβάσετε στο youtube ή να την κατεβάσετε στον υπολογιστή σας σε μορφή βίντεο ή κινούμενης εικόνας gif και να την "κάψετε" σε κάποιο DVD ώστε να την δείτε στο home cinema που πιθανώς έχετε.

Το ίδιο εύκολα, γρήγορα και με εντυπωσιακά αποτελέσματα οι μαθητές σας μπορούν να δουλέψουν και με τα κολάζ. Πολύ ενδιαφέρον έχουν τα μαγικά πλέγματα (magic grids) που προσαρμόζονται δυναμικά σε οποιονδήποτε αριθμό φωτογραφιών. Φυσικά μπορείτε να ξεκινήσετε με έναν λευκό καμβά ή να χρησιμοποιήσετε κάποιο έτοιμο template και να προσθέσετε και μικρές εικονίτσες clip art που προσφέρει το Kizoa.

Μειονεκτήματα: Πολύ σημαντικό ότι δεν μπορείτε να γράψετε ελληνικά (εγώ τουλάχιστον δεν κατάφερα). Επίσης, αν θέλετε να προσθέσετε κάποιο βίντεο σε μια παρουσίασή σας υπάρχει ο περιορισμός των 10 δευτερολέπτων και τέλος ο συνολικός όγκος του υλικού που μπορείτε να ανεβάσετε περιορίζεται στο 1GB. Φυσικά, με 30€ περίπου μπορείτε να ξεπεράσετε τους δύο τελευταίους περιορισμούς (αλλά όχι την έλλειψη ελληνικών).

Socrative - Διαδικτυακά Κουίζ

Αφού διαβάσαμε το περιοδικό μας, φτιάξαμε και την παρουσίασή μας ήρθε και η δύσκολη ώρα ιδιαίτερα για τους μαθητές μας. Ώρα για τεστ. Και για να το στρογγυλέψουμε λίγο ας το πούμε κουίζ, διαδικτυακό κουίζ φυσικά, αφού μιλάμε για Web 2.0 εφαρμογές, μέσω της πλατφόρμας Socrative. Δεν χρειάζεται όμως να τρομάξετε τους μαθητές σας γιατί το Socrative σας βοηθά στη δημιουργία κουίζ, ερωτήσεων και διαγωνισμών που σκοπός τους είναι να χρησιμοποιούνται κατά την διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας και να προσφέρουν ανατροφοδότηση στον καθηγητή για την πορεία του μαθήματος, την συνολική εικόνα της τάξης αλλά και ξεχωριστά του κάθε μαθητή. Δεν προσανατολίζεται δηλαδή στο να φτιάξετε ένα τεστ πολλαπλών επιλογών όπως θα κάνατε στο χαρτί αλλά αυτή τη φορά δικτυακό με σκοπό απλώς να βαθμολογήσετε τους μαθητές σας (άντε και να δείτε τι πήγε στραβά για να το διορθώσετε του χρόνου). Κατατοπιστικό για να πάρετε μια ιδέα είναι και το βίντεο επισκόπησης του Socrative (για περισσότερα βίντεο με οδηγίες υπάρχει και το κανάλι του Socrative) ενώ για πιο αναλυτικές πληροφορίες υπάρχει πλήρης οδηγός χρήσης της πλατφόρμας Socrative καθώς και ιδέες για αξιοποίηση του Socrative στην τάξη σας.

Πέρα από τα τεχνικά το σημαντικό είναι ότι το Socrative σχεδιάστηκε και βασίζεται πάνω σε παιδαγωγικές μεθόδους και συγκεκριμένα στο πλαίσιο teaching for understanding (επικεντρωνόμαστε στα ερωτήματα "τι θέλουμε να διδάξουμε;", "τι θα πρέπει οι μαθητές να καταλάβουν;", "πως ξέρουμε ότι οι μαθητές κατάλαβαν;"), στην ταξινόμηση του Bloom (Bloom's taxonomy) που ιεραρχεί τους εκπαιδευτικούς μας στόχους και όπως αποκαλύπτει και ο τίτλος του εργαλείου στην μαιευτική μέθοδο του Σωκράτη.

Στα τεχνικά τώρα με το που συνδέεστε ως καθηγητής στο Socrative εμφανίζεται o κεντρικός πίνακας διαχείρισης (dashboard) στον οποίο υπάρχουν τέσσερις βασικές επιλογές:

• Start a Quiz: Με την επιλογή αυτή ξεκινάτε ένα κουίζ που έχετε προηγουμένως φτιάξει (στο dashboard υπάρχει η επιλογή Manage Quizzes). Τα κουίζ μπορούν να περιλαμβάνουν ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, σωστού-λάθους ή σύντομης απάντησης. Σας δίνεται η επιλογή να πρέπει οι μαθητές να απαντήσουν σε όλες τις ερωτήσεις με τη σειρά παίρνοντας αμέσως ανατροφοδότηση για το αν απάντησαν σωστά (Students Paced - Immediate Feedback), να πλοηγηθούν ελεύθερα και να κάνουν αφού τελειώσουν την τελική υποβολή τους ενώ εσείς θα παρακολουθείτε την πρόοδό τους (Students Paced - Student Navigiation) ή να γίνουν όλα με τον δικό σας ρυθμό όπου θα υποβάλετε μια ερώτηση κάθε φορά (Teacher Paced). Σε κάθε περίπτωση παίρνετε την κατάλληλη ανατροφοδότηση καθώς εξελίσσεται το κουίζ. Όταν αυτό τελειώσει μπορείτε να πάρετε συγκεντρωτικά τα αποτελέσματα με e-mail, να τα κατεβάσετε, να τα βάλετε στο Google Drives σας ή να τα μελετήσετε στο περιβάλλον του Socrative. Πέρα από τη συνολική επίδοση της τάξης μπορείτε να κατεβάσετε σε ξεχωριστά αρχεία pdf την επίδοση της τάξης για κάθε ερώτηση ή την επίδοση του κάθε μαθητή.

• Quick Question: Δηλαδή ερώτηση στα γρήγορα. Απευθύνετε μια ερώτηση (πολλαπλής επιλογής, σωστού-λάθους ή σύντομης απάντησης) prow την τάξη και λαμβάνετε αμέσως τις απαντήσεις των μαθητών σας. Στο τέλος όπως και πριν μπορείτε να πάρετε την αναφορά σας με τους τρόπους που προαναφέρθηκαν.
• Space Race: Οι μαθητές σας οργανώνονται σε ομάδες (προαιρετικά αλλά καλό είναι να γίνει ομαδοσυνεργατικά η διαδικασία για να λάβετε περισσότερα οφέλη από αυτήν) και διαγωνίζονται στις ερωτήσεις ενός κουίζ προσπαθώντας να απαντήσουν γρήγορα και σωστά ώστε να τερματίσει πρώτος ο πύραυλος της ομάδας τους. Εσείς απλά επιλέγετε το κουίζ με το οποίο θα διεξαχθεί ο αγώνας και το πλήθος των ομάδων. Φυσικά μπορείτε να παρακολουθείτε την εξέλιξη του αγώνα και στο τέλος να πάρετε τις απαραίτητες αναφορές (συγκεντρωτικές, ανά ομάδα ή ανά ερώτηση)

• Exit Ticket: Όταν τελειώνει το μάθημα μπορείτε να πάρετε την συνολική ανατροφοδότηση για το τι πετύχατε υποβάλλοντας στους μαθητές σας τρεις απλές ερωτήσεις (είναι δυστυχώς μόνο στα αγγλικά και δεν μπορείτε να επέμβαιτε):
  • How well did you understand today's material? (Πόσο καλά κατάλαβες το σημερινό μάθημα;)
  • What did you learn in today's class? (Τι έμαθες σήμερα;)
  • Please answer the teacher's question. (Ερώτηση του καθηγητή. Μπορείτε να κάνετε μια ερώτηση πάνω στο σημαντικότερο σημείο που θέλατε να καταλάβουν οι μαθητές σας). 

Στο πάνω μέρος του dashboard εμφανίζεται ένας κωδικός δωματίου (room). Αυτόν τον κωδικό χρησιμοποιούν οι μαθητές σας για να συνδεθούν στην διαδικτυακή τάξη σας μαζί με το όνομά τους.

OK, ίσως ξεχάσαμε κάτι και έχετε μπερδευτεί. Όλα αυτά γίνονται κατά τη διάρκεια του μαθήματος, με εσάς και τους μαθητές σας παρόντες στον ίδιο χώρο (μπορεί και όχι αλλά πρέπει να εξασφαλίσετε και ένα άλλο κανάλι επικοινωνίας) και φυσικά με τους μαθητές σας να έχουν ο καθένας το προσωπικό του laptop, tablet, smartphone ή υπολογιστή. Μη βαράτε, το τελευταίο μπορεί να γίνει στο εργαστήριο πληροφορικής. Άλλωστε πλέον όλα τα μαθήματα που διδάσκουμε οι πληροφορικοί είναι εργαστηριακά.

Καλές διδασκαλίες!