Ο όρος Web 2.0 είναι από εκείνους τους όρους που στην πραγματικότητα κανείς δεν ξέρει τι ακριβώς σημαίνει αλλά όλοι ξέρουν ή πιστεύουν ότι είναι κάτι καλό και χρήσιμο. Αν βρεθείτε σε μια ομάδα προγραμματιστών και ρίξετε την ιδέα να φτιάξετε μια εφαρμογή Web 2.0 όλοι θα ενθουσιαστούν και θα συμφωνήσουν... αλλά εκεί σταματούν οι συμφωνίες αφού ο κάθε ένας θα έχει κάτι άλλο στο μυαλό του. Καταλαβαίνετε ότι όταν μιλάμε για εφαρμογές Web 2.0 που μπορούν να αξιοποιηθούν στην εκπαιδευτική διαδικασία έχουμε ανοίξει απότομα το πεδίο και πλέον χωράει σχεδόν οτιδήποτε.

Αλλά ας το περιορίσουμε λίγο. Το Web 2.0 δεν είναι κάποια συγκεκριμένη τεχνολογία (για αυτό και οι προγραμματιστές θα σκεφτούν ο κάθε ένας κάτι άλλο). Μοιάζει με τεχνολογικό όρο αλλά δεν είναι. Αποτελεί περισσότερο μια φιλοσοφία - μια ιδέα στο μυαλό των ανθρώπων. Μια ιδέα που συνίσταται στο ότι οι άνθρωποι δεν θέλουμε απλώς να επισκέπτονται και να διαβάζουν ιστοσελίδες που έχουν δημιουργηθεί από τους ιδιοκτήτες τους αλλά να αποτελούν συνδημιουργούς του περιεχομένου του διαδικτύου. Ουσιαστικά είναι οποιοσδήποτε νέος τρόπος για να χρησιμοποιείς το διαδίκτυο πέρα από το να καταναλώνεις έτοιμη πληροφορία. Για αυτό και όλοι συμφωνούν ότι είναι κάτι καλό. Γιατί επιτρέπει στους ανθρώπους να δημοσιεύουν τη δουλειά τους, τις ιδέες τους, τα συναισθήματά τους και να επικοινωνούν και να συνδέονται με άλλους ανθρώπους ανταλλάσσοντας πληροφορίες.

Το Web 2.0 θεωρείται τόσο καλό που πέρα από φιλοσοφία οι μαρκετίστες το αξιοποιούν ως ένα όρο του μάρκετινγκ που τον κοτσάρουμε σε οτιδήποτε θέλουμε να πουλήσει (σε όλα δηλαδή). Έτσι, χάνει το οποιοδήποτε νόημα μπορεί να έχει. Παραμένει όμως ο βασικός άξονας: περιεχόμενο δημιουργημένο από τους χρήστες, πολλές φορές αλληλεπιδραστικό. Αμέσως αμέσως μιλάμε για διαμοιρασμό πληροφορίας, συμμετοχή και επικοινωνία και δημιουργία κοινοτήτων. Σε δεύτερο επίπεδο έχουμε ανοιχτή πρόσβαση και έλεγχο από τους χρήστες συχνά με χαμηλό ή ανύπαρκτο κόστος. Σε τρίτο επίπεδο πετυχαίνουμε να δημιουργήσουμε αυτό που λέγεται συλλογική νοημοσύνη και να αναπτύξουμε έναν πολιτισμό συμμετοχής, μια συμμετοχική κουλτούρα.

Καλά το σκεφτήκατε... οτιδήποτε πετυχημένο στο διαδίκτυο:

• Ιστολόγια (blogs) όπου οι ιδιοκτήτες-χρήστες καταχωρούν το κυρίως περιεχόμενο αλλά όλοι οι άλλοι χρήστες επεμβαίνουν προσθέτοντας σχόλια, συζητώντας κ.λ.π.
• Wikis, όπως η wikipedia, που προσφέρουν έναν χώρο ομαδικής συγγραφής
• Υπηρεσίες φιλοξενίας περιεχομένου (μόλις έγραψα μια γενικούρα αλλά δεν ξέρω πως να το προσδιορίσω), όπως το Youtube για βίντεο ή το flickr για εικόνες, όπου το περιεχόμενο το δημιουργούν και το ανεβάζουν στην ιστοσελίδα οι χρήστες της
• Μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως τα γνωστά facebook και twitter, όπου όλο το περιεχόμενο δημιουργείται επίσης από τους χρήστες που δικτυώνονται μεταξύ τους

Τι γίνεται όμως όσον αφορά τη χρήση εργαλείων Web 2.0 στην εκπαίδευση; Οι σύγχρονες θεωρίες μάθησης προτρέπουν τους εκπαιδευτικούς να εφαρμόζουν αρχές όπως:

• Η ενεργός συμμετοχή των μαθητών
• Η ενθάρρυνση της κοινωνικής αλληλεπίδρασης με επικοινωνία, συνεργασίες, ανταλλαγές, διαμοιρασμό και οικοδόμηση της γνώσης (κοινωνικοπολιτισμικές θεωρίες μάθησης)
• Η συμμετοχή σε δραστηριότητες που έχουν νόημα και
• Η διάθεση χρόνου στους μαθητές για εξάσκηση

Η διαδραστικότητα, το δυναμικό περιεχόμενο, η συνεργασία και η συνεισφορά που αποτελούν εγγενή χαρακτηριστικά των Web 2.0 εφαρμογών επιτρέπουν την υλοποίηση των παραπάνω αρχών στην πράξη. Η χρήση των εφαρμογών Web 2.0 στην εκπαίδευση παρέχει πλεονεκτήματα όπως:

• Ενισχύεται η ενεργός συμμετοχή των μαθητών
• Δημιουργεί ενθουσιασμό και αυξάνει το ενδιαφέρον των μαθητών
• Παρέχει περισσότερες ευκαιρίες για συμμετοχή και συνεργασία
• Πετυχαίνουμε αυξημένη ανταπόκριση των μαθητών και δυνατότητα αφομοίωσης σύνθετων εννοιών
• Δυνατότητα καλύτερης εκμάθησης σε παιδιά με διαφορετικό στυλ μάθησης (ακουστικό, οπτικό, κιναισθητικό)
• Ενίσχυση και διευκόλυνση μέσω των συνεργατικών δραστηριοτήτων της επικοινωνίας μεταξύ των μελών μιας ομάδας αλλά και μεταξύ των ομάδων συνεργασίας
• Οι εφαρμογές είναι συχνά ευκολότερες στη χρήση και με έμφαση στο περιεχόμενο σε αντίθεση με άλλα εργαλεία-προγράμματα μη δικτυακά
• Χρησιμοποιώντας εφαρμογές Web 2.0 παρέχεται στους μαθητές μια ποικιλία μέσων μάθησης
• Επιτυγχάνεται και ενισχύεται ο ψηφιακός εγγραμματισμός

Αφού λοιπόν έχετε πεισθεί για την χρησιμότητα των εργαλείων Web 2.0 στην εκπαίδευση πάμε να δούμε εν συντομία μερικά από αυτά. Να θυμάστε όμως, οι εφαρμογές αυτές δεν είναι για να τις χρησιμοποιήσετε εσείς αλλά οι μαθητές σας. Σκοπός τους (και σκοπός σας) είναι να μετατρέψετε τους μαθητές από άκριτους και απαθείς καταναλωτές πληροφορίας σε παραγωγούς της. Και μάλιστα σε παραγωγούς πληροφορίας σε ένα πλαίσιο που να έχει νόημα για αυτούς, να ανταποκρίνεται στα ενδιαφέροντά τους και να απελευθερώνει τη δημιουργικότητά τους. Τα εργαλεία Web 2.0 δεν είναι για να φτιάξετε εσείς κάτι και να το δείξετε στους μαθητές σας, όσο χρήσιμο ή/και εντυπωσιακό να είναι αυτό. Είναι χορτασμένοι από πληροφορίες, από βίντεο στο youtube, από φωτογραφίες και post στο facebook, από παροδικά ανούσια τιτιβίσματα και από άλλα εφέ. Μοιάζουν με τον "Φούνες, τον Μνήμονα" (Funes el memorioso) του Μπόρχες, που θυμάται τα πάντα αλλά τίποτα δεν έχει νόημα για αυτόν. Αυτό που πρέπει να πετύχετε είναι να φτιάξουν κάτι οι ίδιοι τους, συνεργαζόμενοι μεταξύ τους.

Wikispaces - Δημιουργία Wiki - Ομαδική Συγγραφή

Τα wiki (στο εξής γουίκι) ίσως είναι το πιο πετυχημένο παράδειγμα των Web 2.0 εφαρμογών. Ίσως επειδή είναι ότι πιο κοντά στον ορισμό του τι είναι Web 2.0: Ένας ιστοχώρος του οποίου το περιεχόμενο γράφεται από τους ίδιους τους χρήστες του. Το πιο γνωστό και πιο μεγάλο γουίκι είναι η wikipedia, μια διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια με εκατομμύρια λήμματα γραμμένη από όλους μας. Τα γουίκι διευκολύνουν τη συνεργασία πολλών ατόμων για την συγγραφή ενός έργου παρέχοντας την πλατφόρμα πάνω στην οποία μπορούν να στηθούν πολλές εκπαιδευτικές εφαρμογές. Αποτελούν μια πηγή πληροφοριών που δημιουργείται μέσω ομαδικών συνεργατικών δραστηριοτήτων. Παρέχουν κίνητρα για γραφή και ανάγνωση και επιτρέπουν τη συγγραφή και δημοσιοποίηση απόψεων. Μπορείτε για παράδειγμα να τα χρησιμοποιήσετε στο πλαίσιο μιας ερευνητικής εργασίας, να γράψετε όλοι μαζί ένα κείμενο για ένα θέμα, να διεξάγετε μια συζήτηση, να φτιάξετε ένα γουίκι για την τάξη με ανακοινώσεις, ημερολόγιο, χρονοδιάγραμμα, να κατασκευάσετε μια διαδικτυακή εφημερίδα, ή κάτι από τα παραπάνω σε συνεργασία με μαθητές από άλλες τάξεις-τμήματα ακόμα και από άλλα σχολεία αξιοποιώντας πολιτισμικές και κοινωνικές διαφορές και δημιουργώντας ένα βήμα διαλόγου.

Μετά την εγγραφή σας στο wikispaces, δημιουργήστε ένα γουίκι και αφού κάνετε κάποιες βασικές ρυθμίσεις μπορείτε να καλέσετε τους μαθητές σας (αυτό που λέμε invite) για να αρχίσουν τη συγγραφή του. Τα γουίκι στο wikispaces είναι αρχικά ιδιωτικά, δηλαδή μπορούν να τα δουν και να τα επεξεργαστούν μόνο οι μαθητές σας και εσείς (μπορείτε να φτιάξετε και δημόσια γουίκι αφού πρώτα διαπιστευθείτε - το γνωστό verification που γίνεται μέσω τηλεφώνου). Κάθε γουίκι μπορεί να έχει περιεχόμενο μέχρι 2GB και να το επεξεργάζονται μέχρι 100 χρήστες (έτσι ήταν μέχρι πριν λίγο καιρό, τώρα δεν μπορώ να βρω τα όρια).

Τα γουίκι στο wikispaces, όπως όλα τα γουίκι, αποτελούνται από σελίδες (pages). Πέρα από τις σελίδες υπάρχει η δυνατότητα να ανεβάζετε εσείς και οι μαθητές σας αρχεία, να διεξάγετε συζητήσεις για το περιεχόμενο του γουίκι, να συντηρείτε ένα ημερολόγιο με γεγονότα και τέλος εσείς οι καθηγητές-δάσκαλοι, στην έκδοση για εκπαιδευτικά γουίκι, να παρακολουθείτε την πρόοδο των μαθητών σας (assessment), αν και πότε είναι αδρανείς, διαβάζουν το γουίκι, γράφουν ή ποιες σελίδες αποθηκεύουν.

Padlet - Τοίχος για Ομαδική Συγγραφή

Η ιδέα πίσω από το padlet δεν θα μπορούσε να είναι πιο απλή: σας παρέχει έναν τοίχο στον οποίο οι χρήστες του μπορούν να αναρτήσουν (σαν να είναι χαρτάκια σημειώσεων) οτιδήποτε θέλουν, όπως κείμενο, εικόνες, ήχους, βίντεο κ.λ.π. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για καταιγισμό ιδεών, για ανατροφοδότηση όσον αφορά μια δραστηριότητα (να πουν οι μαθητές τη γνώμη τους) ή για συζήτηση (άναρχη μεν αλλά συζήτηση).

Στο padlet αφού ορίσετε έναν τίτλο και μια περιγραφή για τον τοίχο σας, μπορείτε να ορίσετε το φόντο του, τη διαρρύθμιση (layout) των αναρτήσεων (με τη σειρά ή εντελώς ελεύθερα), τις ρυθμίσεις ιδιωτικότητας (ιδιωτικό με προσκλήσεις μέσω email, με χρήση κωδικού, με χρήση κρυφού συνδέσμου ή τελείως δημόσιο) κ.ά. Μπορείτε να ενσωματώσετε τον τοίχο σε μια άλλη ιστοσελίδα και αφού οι μαθητές σας γράψουν στον τοίχο (κάνουν απλώς διπλό κλικ οπουδήποτε) μπορείτε να τον εξάγετε σε μορφή εικόνας, pdf, κ.λ.π.

PrimaryPad - Ομαδική Συγγραφή Κειμένου

Πόσο εύκολο είναι οι μαθητές σας να γράψουν ένα κείμενο όλοι μαζί, συνεργατικά. Και μιλάμε πλέον για κείμενο και όχι σκόρπιες σημειώσεις όπως η προηγούμενη εφαρμογή. Πολύ εύκολο χάρη στο PrimaryPad. Πώς μπορεί να αξιοποιηθεί κάτι τέτοιο: για ομαδική συγγραφή κειμένου, ομαδική καταγραφή σημειώσεων, δημιουργία μιας οποιαδήποτε λίστας (π.χ. συνώνυμα λέξεων), καταιγισμό ιδεών, διεξαγωγή αντιπαραθέσεων, διενέργεια συζητήσεων κ.λ.π. Ιδέες, συνεργασία και διαμοιρασμός στα γρήγορα!

Στη δωρεάν έκδοση του PrimaryPad τα σημειωματάρια που δημιουργείτε έχουν διάρκεια ζωής 30 ημερών και μπορούν να γράφουν σε αυτά μέχρι και 50 χρήστες (μας καλύπτει ακόμα και αν αυξηθεί και άλλο ο αριθμός των μαθητών ανά τμήμα). Κάπως περιοριστικός είναι ο αριθμός των 10 εκδόσεων του σημειωματαρίου που αποθηκεύονται, ότι δεν επιτρέπονται εικόνες και δεν μπορείτε να ορίσετε κάποιο κωδικό για προστασία του σημειωματαρίου. Φυσικά, με μερικά πάουντς οι περιορισμοί αίρονται.

Καθώς οι μαθητές σας γράφουν τα τμήματα κειμένου, κάθε τμήμα επισημαίνεται με διαφορετικό χρώμα για να διακρίνεται εύκολα ο συντάκτης του, ενώ φυσικά οι αλλαγές εμφανίζονται σε όλους ταυτόχρονα και σε πραγματικό χρόνο. Παρέχονται οι βασικές δυνατότητες μορφοποίησης κειμένου όπως έντονα, πλάγια, υπογραμμισμένα, διαγραμμένα γράμματα, στοιχίσεις, κ.λ.π. Μπορείτε να εξάγετε το κείμενο του σημειωματαρίου σε μορφή απλού κειμένου, word, html, pdf κ.λ.π. ενώ κατά τη συγγραφή οι μαθητές σας μπορούν να συζητούν μεταξύ τους (chat) σε ένθετο παράθυρο.

TitanPad - Ομαδική Συγγραφή Κειμένου

Όπως και προηγουμένως μόνο που εδώ έχουμε το πλεονέκτημα ότι δεν μπλέκονται στα πόδια μας καθόλου τα πάουντς (ούτε και κανένα άλλο νόμισμα). Η εφαρμογή είναι τελείως δωρεάν και μπορείτε να φτιάξετε το πρώτο σας σημειωματάριο με μόνο ένα κλικ (πραγματικά μόνο ένα κλικ στο "Create public pad"). Μπορείτε να δημιουργήσετε, επίσης δωρεάν, ένα subdomain της μορφής <κάτι>.titanpad.com όπου θα "ζούνε" όλα τα σημειωματάριά σας τα οποία μπορεί να είναι ιδιωτικά (μόνο για αυτούς που καλείται) ή δημόσια (για όλους τους χρήστες του διαδικτύου).

Το TitanPad σας παρέχει 8 χρώματα για να αναγνωρίζονται τα τμήματα κειμένου του κάθε συντάκτη. Ο αριθμός μπορεί να φαίνεται μικρός αλλά για τις περισσότερες εκπαιδευτικές δραστηριότητες έτσι και αλλιώς είναι προτιμότερο να χωρίσετε την τάξη σας σε ομάδες και να δουλέψουν χωριστά ή αν πρέπει να δουλέψουν όλοι μαζί να το κάνουν ως ομάδες. Άλλωστε φανταστείτε 25 παιδιά να γράφουν στο ίδιο κείμενο. Επίσης, επιτρέπονται άπειρες αναθεωρήσεις και φυσικά η μετάπτωση σε όποια προηγούμενη έκδοση θέλετε. Οι επιλογές μορφοποίησης είναι ελαφρά λιγότερες σε σχέση με το προαναφερθέν εργαλείο αλλά ποιος νοιάζεται, μιλάμε για σημειώσεις ενώ επιτρέπεται και η εξαγωγή του κειμένου σε όλες τις συνήθεις μορφές. Το τίμημα για το δωρεάν του πράγματος; Υπάρχει μια πολιτική διαγραφών όταν τα subdomains ή τα σημειωματάρια δεν χρησιμοποιούνται για κάποιο διάστημα αλλά είναι πραγματικά γενναιόδωρη οπότε δεν θα σας προβληματίσει. Άλλωστε, είπαμε για τις τάξεις του προηγούμενου σχολικού έτους υπάρχει και η εξαγωγή (export). Προσωπική άποψη: Θα το προτιμούσα από το προηγούμενο.

Google Drive - Χώρος Αποθήκευσης, Διαμοιρασμού και Συνεργασίας σε Έγγραφα, Παρουσιάσεις, Υπολογιστικά Φύλλα, Φόρμες ή Σχέδια

Εντάξει, από τον μεγάλο τίτλο καταλάβετε... μπορείτε να κάνετε πραγματικά πολλά με αυτό το εργαλείο. Η ναυαρχίδα του διαδικτύου Google δημιουργεί και τη ναυαρχίδα των εφαρμογών Web 2.0 όσον αφορά τη συνεργασία και το διαμοιρασμό.

Το Google Drive αποτελεί τη μετεξέλιξη του παλαιού Google Docs. Εκ πρώτης όψεως θα αντιληφθείτε ότι σας παρέχει 15GB για να τα γεμίσετε με οποιαδήποτε αρχεία σας και να τα έχετε διαθέσιμα από οπουδήποτε υπάρχει διαδίκτυο. Εντυπωσιακό αλλά αν ήταν μόνο αυτό θα ήταν μια απλή εφαρμογή αποθήκευσης αρχείων. Ελάχιστα χρήσιμη για τους μαθητές σας, που υπενθυμίζουμε, θέλουμε να τους μετατρέψουμε σε δημιουργούς και συνεργάτες. Λοιπόν, με το Google Drive μπορούν να φτιάξουν έγγραφα, παρουσιάσεις, υπολογιστικά φύλλα, φόρμες ή σχέδια ομαδικά, συνεργαζόμενοι μεταξύ τους, σε πραγματικό χρόνο και αυτά να είναι διαθέσιμα πάντα στο διαδίκτυο. Σκεφτείτε έναν συνδυασμό της εφαρμογής που αναφέραμε παραπάνω με μια σουίτα εφαρμογών γραφείου. Πολύ χρήσιμη είναι και η δημιουργία φορμών μέσω της οποίας οι μαθητές σας μπορούν να φτιάξουν ερωτηματολόγια που θα συμπληρωθούν ηλεκτρονικά από άλλους και να μαζέψουν τις απαντήσεις εύκολα και απλά σε ένα υπολογιστικό φύλλο (τέρμα οι εκτυπώσεις). Ίσως για αυτή την εφαρμογή αξίζει ξεχωριστό άρθρο οπότε σταματώ εδώ.

Edmodo - Ολοκληρωμένη Διαχείριση Μαθήματος

Το edmodo δεν είναι μια απλή Web 2.0 εφαρμογή αλλά κάτι παραπάνω. Αποτελεί μια ολοκληρωμένη πλατφόρμα όπου μπορείτε να δημιουργήσετε τα ηλεκτρονικά σας μαθήματα και να αλληλεπιδράτε ηλεκτρονικά με τους μαθητές σας και αυτοί μεταξύ τους. Ταυτόχρονα είναι και ένα κοινωνικό δίκτυο με τις οπτικές ομοιότητες με το facebook να είναι κάτι παραπάνω από προφανείς αλλά και με πολλές-πολλές διαφορές. Κυριότερη διαφορά είναι ότι το edmodo είναι κλειστό κοινωνικό δίκτυο. Στα μαθήματα που δημιουργείτε επιλέγετε εσείς ποιοι μπορούν να εγγραφούν, μέσω ενός κωδικού που δίνετε στους μαθητές σας, και οι μαθητές σας μπορούν να αλληλεπιδράσουν με άλλους του ίδιου μαθήματος, με την υπόλοιπη μη ηλεκτρονική τους τάξη δηλαδή, και όχι με όλο τον κόσμο.

Τι μπορείτε να κάνετε στο edmodo; Να ανεβάσετε υλικό για να το πάρουν οι μαθητές σας (ασκήσεις κ.λ.π.), να διεξάγετε συζητήσεις με τους μαθητές σας, να αναθέσετε εργασίες και αυτοί να σας τις παραδώσουν ηλεκτρονικά, να φτιάξετε ηλεκτρονικά κουίζ (κάτι σαν το διαγώνισμα αλλά ηλεκτρονικό πλέον) και άλλα πολλά. Το edmodo αποτελεί δηλαδή μια πλατφόρμα διαχείρισης μαθημάτων, ένα Course Management System (CMS) όπως το πιο γνωστό moodle που όμως απαιτεί έναν server για να φιλοξενείται. Στο edmodo δεν χρειάζεται να ασχοληθείτε καθόλου με τεχνικά θέματα και φυσικά είναι δωρεάν.

Μερικά επιπλέον θετικά στοιχεία είναι ότι διαθέτει ημερολόγιο για να οργανώνεστε εσείς και οι μαθητές, δυνατότητα να βαθμολογείτε τις εργασίες των μαθητών σας και αυτοί να βλέπουν την πρόοδό τους, κονκάρδες-σήματα (badges) για να επιβραβεύετε τους μαθητές σας, δυνατότητα να δώσετε κωδικό για τους γονείς κάθε μαθητή ώστε να βλέπουν και αυτοί την πρόοδο του παιδιού τους και το καλύτερο: δεν έχει chat για να αποσπά την προσοχή των μαθητών.

Χιλιάδες εκπαιδευτικοί και μαθητές χρησιμοποιούν το edmodo για τη διεξαγωγή μαθημάτων. Αποτελεί ένα καλό σημείο για να οργανώσετε γύρω από αυτό όλες τις ηλεκτρονικές δραστηριότητές σας με τους μαθητές σας. Στην εικόνα που ακολουθεί βλέπετε το περιβάλλον με μερικές δικές μου αναρτήσεις στο ηλεκτρονικό μάθημα-σεμινάριο "Εφαρμογές Web 2.0" που οργάνωσε ο σχολικός σύμβουλος Πληροφορικής Βορείου Αιγαίου κ. Θεοφανέλλης, και αποτελεί και την αφορμή για αυτό το άρθρο όπως προφανώς καταλαβαίνετε.

Kubbu - Ολοκληρωμένη Διαχείριση Μαθήματος

Όπως και με το edmodo και εδώ έχουμε μια πλατφόρμα για να στήσετε το ηλεκτρονικό σας μάθημα. Στο kubbu ωστόσο απουσιάζει ο έντονος χαρακτήρας του κοινωνικού δικτύου και επικεντρώνεστε περισσότερο στη δημιουργία κουίζ, σταυρόλεξων, ασκήσεων αντιστοίχισης κ.ο.κ. Οι μαθητές σας καλούνται να συμμετάσχουν απαντώντας στις ασκήσεις που τους έχετε αναθέσει χωρίς οι ίδιοι τους να δημιουργούν περιεχόμενο πέρα από τη σελίδα της τάξης που είναι ένας χώρος όπου μπορείτε να συζητάτε όλοι μαζί. Έτσι είναι μια εφαρμογή Web 2.0 μόνο όσον αφορά τον καθηγητή που φτιάχνει το μάθημα με τις ασκήσεις του.

Πάντως στον τομέα των ασκήσεων που μπορείτε να φτιάξετε (ονομάζονται δραστηριότητες) παρουσιάζει πολλές δυνατότητες που σίγουρα θα σας καλύψουν. Είναι ιδανικό για τη διδασκαλία ξένων γλωσσών αλλά φυσικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διδασκαλία οποιουδήποτε αντικειμένου. Αφού δημιουργήσετε τον λογαριασμό σας πρέπει να δημιουργήσετε και τους λογαριασμούς των μαθητών σας (απλά εισάγετε τα ονοματεπώνυμά τους και έναν κωδικό). Οι μαθητές σας συνδέονται με το όνομα χρήστη του καθηγητή (το δικό σας δηλαδή) και των προσωπικό τους κωδικό.

Σημαντικό πλεονέκτημα είναι ότι μπορείτε να εξάγετε σε μορφή pdf όλες τις δραστηριότητες σας ώστε να τις δίνετε στους μαθητές σας σε τυπωμένη μορφή. Επιπλέον, παρέχεται και χώρος για το ανέβασμα και την αποθήκευση αρχείων που θέλετε να δώσετε στους μαθητές σας και φυσικά καταγράφονται οι επιδόσεις των μαθητών σας. Τέλος, παρέχεται η δυνατότητα για μαζικές αποστολές mail στους μαθητές σας. Στη δωρεάν έκδοση μπορείτε να έχετε μόνο 30 μαθητές, 15 δραστηριότητες, οι επιδόσεις των μαθητών διατηρούνται μόνο για 30 ημέρες και ο αποθηκευτικός χώρος που σας προσφέρεται είναι 3MB. Με 35 δολάρια το χρόνο οι περιορισμοί σχεδόν εξαφανίζονται.

Prezi - Ομαδική Δημιουργία Χωρικών Παρουσιάσεων

Στο prezi διατείνονται ότι οι ιδέες είναι αυτό που μετράει. Και δεν έχουν άδικο. Όταν φτιάχνεις μια παρουσίαση αυτό που μετράει είναι να έχεις πραγματικά κάτι να πεις. Να είσαι παθιασμένος με αυτό και να θέλεις πραγματικά να το πεις. Τα διάφορα εφέ με τα χοροπηδηχτά γράμματα ή τις παρδαλές διαφάνειες μόνο προβλήματα δημιουργούν και αποσπούν τους δημιουργούς παρουσιάσεων από αυτό που πραγματικά θέλουν να πουν. Από την άλλη μερικά προγράμματα δημιουργίας παρουσιάσεων (βλέπε powerpoint) σπρώχνουν τον χρήστη προς τη δημιουργία βαρετών παρουσιάσεων με ατέλειωτο αριθμό διαφανειών που διαδέχονται η μία την άλλη με αποτέλεσμα ο θάνατος από powerpoint να αποτελεί ραγδαία ανερχόμενη αιτία θανάτου στον προηγμένο κόσμο.

Ποια είναι τελικά η ιδέα; Από όλα τα εφέ ας κρατήσουμε μόνο αυτά που έχουν νόημα: το zoom in και zoom out (αλλαγή εστίασης) και το pan (μετακίνηση οπτικής γωνίας). Οι παρουσιάσεις που μπορείτε να φτιάξετε στο prezi δεν είναι απλές διαφάνειες που διαδέχονται η μία την άλλη. Σας παρέχεται ένας καμβάς πάνω στον οποίο τοποθετείτε όλα τα αντικείμενά σας: κείμενο, εικόνες, ήχους, βίντεο, σχήματα κ.λ.π. Ομαδοποιείτε τα στοιχεία που θέλετε και καθορίζετε ένα μονοπάτι που αντιστοιχεί στην σειρά με την οποία θέλετε τα αντικείμενα να εμφανιστούν στην παρουσίαση. Το μονοπάτι πέρα από μετατόπιση στους δύο άξονες επιτρέπει και εστίαση ή απομάκρυνση. Φυσικά ο ενδιαφερόμενος που θα παρακολουθήσει την παρουσίαση είναι ελεύθερος να κινηθεί στο χώρο τον αντικειμένων σας όπως επιθυμεί χωρίς να πρέπει υποχρεωτικά να ακολουθεί το μονοπάτι που έχετε ορίσει εσείς. "Ε, και;" θα αναρωτηθείτε. Το βασικό πλεονέκτημα είναι ότι αυτός ο τρόπος παρουσίασης σας ωθεί ως δημιουργούς να εστιάσετε στον τρόπο που σχετίζονται τα διάφορα αντικείμενα της παρουσίασης μεταξύ τους: το πως το ένα μπορεί να περιλαμβάνεται σε κάποιο άλλο ή το πως το ένα "στέκεται" δίπλα στο άλλο. Να επικεντρωθείτε δηλαδή στη χωρική συσχέτιση αυτών που παρουσιάζετε. Σε αυτά που πραγματικά έχουν νόημα και όχι στα εφέ και έτσι να φτιάξετε πραγματικά αξιομνημόνευτες παρουσιάσεις. Τα λόγια μάλλον δεν αποδίδουν το τι μπορείτε να κάνετε εσείς και οι μαθητές σας οπότε δοκιμάστε το.

Δεν είναι μόνο αυτό όμως. Οι παρουσιάσεις που θα φτιάξουν οι μαθητές σας θα ζουν στο διαδίκτυο. Μπορούν να συνεργαστούν μεταξύ τους και να φτιάξουν παρουσιάσεις ομαδικά και έπειτα να τις μοιραστούν στο facebook ή αλλού ή να τις ενσωματώσουν σε κάποια ιστοσελίδα. Παρέχεται επίσης η δυνατότητα να κατεβάσετε τις παρουσιάσεις σε μορφή βίντεο ή σε μορφή αρχείου pdf. Στο prezi γνωρίζουν ότι η πλατφόρμα τους θα μπορούσε να είναι ένα εκπαιδευτικό εργαλείο. Έτσι, η γενική δωρεάν έκδοση σας δίνει 100MB αποθηκευτικό χώρο αλλά αν διαθέτετε email από εκπαιδευτικό οργανισμό (π.χ. από το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο - @sch.gr) ο διαθέσιμος χώρος ανεβαίνει στα 500MB και μπορείτε να έχετε και ιδιωτικές παρουσιάσεις. Με κάτι λιγότερο από 5 δολάρια τον μήνα θα έχετε τα 2 ατελείωτα GB για prezis.

Slideshare - Διαμοιρασμός Παρουσιάσεων και άλλων

Και με τις παρουσιάσεις που οι μαθητές σας ήδη έχουν φτιάξει; Ή με τυχόν εργασίες που έχουν ήδη γράψει; Με έγγραφα, αρχεία pdf, σχέδια και γραφικά τι γίνεται; Λοιπόν όταν μιλάμε για Web 2.0 μιλάμε για διαμοιρασμό, και δεν υπάρχει καλύτερο εργαλείο για να μοιραστείτε τα ψηφιακά σας έργα από το slideshare.

Όπως άλλωστε διατείνονται οι άνθρωποι στο slideshare το να μοιράζεσαι είναι τέλειο! Οι μαθητές σας μπορούν να ανεβάσουν τις δημιουργίες τους και να τις μοιραστούν με όλον τον κόσμο δίνοντάς τους έτσι κίνητρο ώστε να είναι καλύτεροι σε ότι κάνουν και να το κάνουν με όρεξη και μεράκι μιας και θα είναι διαθέσιμο σε όλους μέσω του διαδικτύου. Επιπλέον, το slideshare σας επιτρέπει να ορίσετε το είδος της άδειας που συνοδεύει τα έργα που ανεβάζετε (τα πνευματικά δικαιώματα πάντα υπάρχουν). Τέλος, πρέπει να πούμε ότι γύρω από τον διαμοιρασμό περιεχομένου στήνεται και ένα κοινωνικό δίκτυο όπου παρακαλουθείτε τι ανεβάζουν συγκεκριμένοι χρήστες, επικοινωνείτε με άλλους και φυσικά μπορείτε να φτιάξετε το προφίλ σας και να συνδέσετε τον λογαριασμό σας με άλλα κοινωνικά δίκτυα (facebook, google+, κ.λ.π.).

PowToon - Δημιουργία Κινούμενων Παρουσιάσεων - Βίντεο

Συνδυάζουμε μια δόση powerpoint, μια δόση από καρτούν και μια δόση από Web 2.0 εφαρμογές και έτοιμο το μείγμα. Αυτό που παίρνουμε είναι το PowToon. Μια Web 2.0 εφαρμογή για τη δημιουργία κινούμενων παρουσιάσεων (animated presentations) ή να το πούμε καλύτερα για τη δημιουργία βίντεο που παρουσιάζουν ένα θέμα. Ή ακόμη πιο καλά χρησιμοποιώντας έναν νεολογισμό: βιντεοπαρουσιάσεων.

Οι μαθητές σας μπορούν με αυτό το εργαλείο να δημιουργήσουν εντυπωσιακά βίντεο χωρίς να δυσκολευτούν πολύ. Η λογική είναι ότι ξεκινάς με ένα έτοιμο καλοσχεδιασμένο πρότυπο και πάνω σε αυτό χτίζεις προσθέτοντας έξτρα διαφάνειες, αλλάζοντας τα κείμενα και προσθέτοντας άλλα έτοιμα σχέδια και εικόνες. Φυσικά, αφού μιλάμε για βίντεο, οι παρουσιάσεις που φτιάχνονται με το PowToon συνοδεύονται από μουσική είτε από τα έτοιμα μουσικά θέματα που σας προσφέρει είτε ανεβάζοντας οποιοδήποτε mp3 αρχείο από τον υπολογιστή σας. Αν θέλετε παρέχετε και η δυνατότητα να ηχογραφήσετε τον εαυτό σας να παρουσιάζει με την μουσική να συνυπάρχει. Όταν τελειώσετε την βιντεοπαρουσίασή σας μπορείτε να την μεταφορτώσετε στο youtube ή να την ενσωματώσετε σε οποιαδήποτε άλλη ιστοσελίδα.

Το PowToon είναι ένα ισχυρό εργαλείο με το οποίο εσείς και οι μαθητές μπορείτε να κάνετε θαύματα. Για αυτό και μετά από ένα σημείο ζητάει λεφτά. Η δοκιμαστική δωρεάν έκδοση επιτρέπει τη δημιουργία 30 βιντεοπαρουσιάσεων που έχουν κάτω δεξιά τη στάμπα του εργαλείου (το λεγόμενο και branding). Με 36 δολάρια το χρόνο μπορείτε να έχετε το εκπαιδευτικό πακέτο που σας παρέχει έναν λογαριασμό για τον καθηγητή και για 90 μαθητές με δυνατότητα να κατεβάζετε τις βιντεοπαρουσιάσεις που φτιάχνετε στους υπολογιστές σας χωρίς πλέον τη στάμπα του εργαλείου αλλά με educational branding (ό,τι και αν σημαίνει αυτό).

Pixton - Δημιουργία Κόμικς

Ένας από τους καλύτερους τρόπους για να δώσετε έμπνευση και κίνητρο στους μαθητές να μάθουν δημιουργώντας είναι να τους δώσετε τη δυνατότητα να εκφραστούν μέσα από κόμικς (πιάνει σε όλες τις ηλικίες). Με το pixton οι μαθητές σας σχεδιάζουν χαρακτήρες δίνοντάς τους εκφράσεις, τους τοποθετούν σε διάφορα περιβάλλοντα (μπορούν φυσικά και να ανεβάσουν φωτογραφίες), προσθέτουν κείμενο αλλά και ήχους που μπορούν να ηχογραφήσουν για να συνοδεύσουν τα κόμικς τους και τελικά μπορούν έτσι να αφηγηθούν την ιστορίας τους. Μέσα από το περιβάλλον αυτής της εφαρμογής οι μαθητές σας μπορούν να επικοινωνήσουν μεταξύ τους και να συνεργαστούν κατασκευάζοντας κόμικς που στο τέλος μπορούν να τα εκτυπώσουν, να τα κατεβάσουν στους υπολογιστές τους ή ακόμα καλύτερα να τα δημοσιεύσετε στο διαδίκτυο ενσωματώνοντάς τα σε υπάρχουσες ιστοσελίδες ή σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Το pixton διατίθεται και για ελεύθερη ατομική χρήση αλλά και για επαγγελματίες. Εμάς εδώ μας ενδιαφέρει το pixton for schools (παρέχεται αρκεί να έχετε email του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου) που θα σας εφοδιάσει με ένα ιδιωτικό περιβάλλον που διαχειρίζεται ο καθηγητής, επιτρέποντάς σας να προσθέσετε τους μαθητές σας είτε έχουν είτε δεν έχουν mail και τους οργανώνετε σε ομάδες-τμήματα. Σε κάθε τμήμα υπάρχουν ρυθμίσεις με τις οποίες επηρεάζετε τι μπορούν να δουν και να κάνουν οι μαθητές σας. Έτσι, το pixton for schools μπορεί να ταιριάξει σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης και σε όλα τα διδακτικά αντικείμενα και στυλ μάθησης. Οι δραστηριότητες που αναθέτετε στους μαθητές σας είναι τύπου project και οι μαθητές κατασκευάζουν τις εργασίες-κόμικς έχοντας την δυνατότητα να ανταλλάσσουν τμήματα των κόμικς τους και αφού τελειώσουν να τα υποβάλλουν σε εσάς. Με τη σειρά σας εσείς μπορείτε να τα βαθμολογήσετε είτε με το απλό σύστημα των αστεριών ή ακόμα και με την χρήση κάποιας ενσωματωμένης ρουμπρίκας - κανόνα βαθμολόγησης. Τέλος, οι μαθητές μπορούν να βλέπουν τα κόμικς των συμμαθητών τους και να τα σχολιάζουν δημιουργώντας έτσι ένα κλειστό περιβάλλον κοινωνικής δικτύωσης της τάξης γύρω από δημιουργίες κόμικς. Αυτό παρέχει σε εσάς την απαραίτητα ανατροφοδότηση αλλά επιπλέον επιτρέπει και την αυτοβαθμολόγηση των μαθητών ή τη βαθμολόγηση των συμμαθητών τους.

Ναι, ξέρω περιμένετε την παγίδα: Εγώ δεν κατάφερα να γράψω ελληνικά. Επιπλέον, η δωρεάν έκδοση αφορά μέχρι 50 μαθητές για μόλις 30 ημέρες. Από εκεί και πέρα χρειάζονται κάποια ευρώ. Για παράδειγμα 50 μαθητές για 2 μήνες θα σας στοιχίσουν 32€ (δεν είναι και λίγα).

ToonDoo - Δημιουργία Κόμικς

Το ToonDoo είναι μια Web 2.0 εφαρμογή για να δημιουργήσουν οι μαθητές σας κόμικς γρήγορα και εύκολα. Να το ξαναπούμε: γρήγορα και εύκολα. Δηλαδή, σε σχέση με το προηγούμενο εργαλείο έχει λιγότερες δυνατότητες αλλά το περιβάλλον χρήσης είναι πιο φιλικό. Δεν διαθέτει τις δυνατότητες διαχείρισης τάξης που σας προσφέρει το pixton αλλά οι μαθητές σας μπορούν να δημιουργήσουν δωρεάν λογαριασμούς (το ίδιο μπορεί να γίνει και με το pixton for fun) και να φτιάξουν τις ιστορίες τους και στη συνέχεια να τις δημοσιεύσουν στο site του ToonDoo, να τις ενσωματώσουν σε υπάρχουσες ιστοσελίδες, να τις ποστάρουν στο facebook ή να τις κατεβάσουν σε μορφή εικόνας στον υπολογιστή τους. Φυσικά υπάρχουν και οι δυνατότητες δικτύωσης με σχολιασμούς, αρέσκειες (τα γνωστά like) και επαναχρησιμοποίησης κόμικς άλλων χρηστών.

Το θετικό είναι η ευκολία. Το ακόμα πιο θετικό είναι ότι χάρη στο foreign text μπορείτε να γράψετε και ελληνικά όπως βλέπετε και στο καρτούν που ακολουθεί.

Sumopaint - Επεξεργασία Εικόνας

Τα αναλυτικά προγράμματα σπουδών της πληροφορικής προβλέπουν ότι οι μαθητές μας θα πρέπει να διδαχτούν και επεξεργασία εικόνας, τουλάχιστον τη ζωγραφική που υπάρχει ενσωματωμένη στα windows. Και γιατί να το κάνουν με τη ζωγραφική των windows και όχι με ένα Web 2.0 εργαλείο που προσφέρει πολλά περισσότερα σε όλους, αρχάριους και προχωρημένους.

To sumopaint προσφέρει ένα γρήγορο περιβάλλον επεξεργασίας εικόνας, γενικά εύκολο ακολουθώντας τα στάνταρ της βιομηχανίας και παρέχει επιπλέον εργαλεία που θα εμπνεύσουν τους μαθητές σας να δημιουργήσουν. Οι μαθητές σας μπορούν να ξεκινήσουν είτε από έναν λευκό καμβά είτε να επεξεργαστούν κάποια εικόνα που έχουν στον υπολογιστή τους ή ακόμα δίνοντας και ένα URL μιας εικόνας. Όπως μπορείτε να δείτε στην εικόνα που ακολουθεί παρέχονται όλα τα βασικά εργαλεία επεξεργασίας εικόνας και μάλιστα υπάρχει και ελληνικό περιβάλλον (αν και η μετάφραση είναι πολλές φορές αποτυχημένη - μοιάζει αυτόματη). Αφού τελειώσετε με την επεξεργασία της εικόνας σας μπορείτε να την αποθηκεύσετε στον υπολογιστή σας σε μορφή png, jpg ή sumo (με δυνατότητα να συνεχίσετε την επεξεργασία της).

Αν δεν σας φτάνουν τα βασικά εργαλεία, η ύπαρξη στρώσεων, τα γεμίσματα με προσμίξεις κ.λ.π. και θέλετε και φίλτρα για στρέβλωση, ψηφιοποίηση, θόρυβο, θόλωμα κ.ο.κ. το sumopaint ζητά από εσάς 9 δολάρια εφάπαξ.

Infogr.am - Γραφήματα Πληροφοριών

Φανταστείτε ότι οι μαθητές σας στα πλαίσια κάποιας εργασίας τους έχουν μαζέψει κάποια στατιστικά δεδομένα. Ή ότι έχουν βρει κάποια έτοιμα στατιστικά στοιχεία και θέλουν να τα παρουσιάσουν. Χρειάζονται ένα εύκολο εργαλείο το οποίο θα τους επιτρέπει να κάνουν γρήγορα γραφήματα, να τα συνδυάζουν με κείμενο, σχέδια, εικόνες και βίντεο και, αν είναι δυνατόν, να μπορούν εύκολα να μοιραστούν το τελικό αποτέλεσμα στο facebook, το google+ ή οπουδήποτε στέλνοντας έναν σύνδεσμο ή να το ενσωματώσουν σε κάποια ιστοσελίδα. Χρειάζονται το infogr.am.

Το infogr.am είναι ένα Web 2.0 εργαλείο για να φτιάχνετε γραφήματα πληροφοριών. Ο αντίστοιχος όρος στα αγγλικά είναι information graphics ή συντετμημένο infographics (πληροφήματα;). Δηλαδή μια μπροσούρα, ένα φυλλάδιο που παρουσιάζει εν συντομία κάποιες πληροφορίες. Τα γραφήματα πληροφοριών όμως που φτιάχνεται με αυτή την εφαρμογή δεν είναι στο χαρτί αλλά ηλεκτρονικά. Και μάλιστα είναι αλληλεπιδραστικά με τη δυνατότητα να εμφανίζονται τα δεδομένα καθώς ο χρήστης περνάει το ποντίκι πάνω από τα στατιστικά διαγράμματα, να μπορεί να εστιάσει ή να μετακινήσει τους χάρτες των χωρών και να εμφανίζονται τα δεδομένα για κάθε χώρα κ.ο.κ.

Στην εφαρμογή προσφέρεται μια ποικιλία θεμάτων και ξεκινάτε επιλέγοντας ένα. Έπειτα μπορείτε να προσθέσετε κείμενα, πάνω από 30 είδη διαγραμμάτων, χάρτες, βίντεο από το youtube ή το vimeo, εικόνες από τον υπολογιστή σας και τέλος δημοσιοποιείτε το ολοκληρωμένο γράφημα πληροφοριών. Με 18 δολάρια το μήνα (λίγο τσουχτερό ε;) έχετε τη δυνατότητα να κατεβάσετε τα γραφήματα πληροφοριών στον υπολογιστή σας σε μορφή pdf ή εικόνας png και διαθέτετε επιπλέον 4 θέματα.

ThingLink - Αλληλεπιδραστικές Εικόνες

Ίσως θα ήταν πιο σωστό το ThinKLink αλλά οι άνθρωποι που το έφτιαξαν κάτι θα ξέρουν παραπάνω. Η βασική ιδέα στην οποία στηρίζεται το ThingLink είναι το tagging (επισήμανση σε φωτογραφίες). Και η επισήμανση μπορεί να είναι κείμενο, μια άλλη φωτογραφία, μια ιστοσελίδα στο διαδίκτυο, ένα βίντεο, οτιδήποτε τέλος πάντων. Όταν τελειώσεις αυτό που έφτιαξες δεν μένει παρά να το αποθηκεύσεις και να το μοιραστείς με όλο τον κόσμο είτε ενσωματώνοντάς το σε κάποια ιστοσελίδα, είτε δίνοντας τον σύνδεσμο είτε δημοσιοποιώντας το σε facebook, twitter, google+ κ.λ.π. Ε, και μια και είμαστε όλοι μια παρέα παρέχονται και υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης όπως το να ακολουθείς τις δημιουργίες άλλων, να σχολιάζεις έργα άλλων, να εγγράφεσαι σε κανάλια εικόνων κ.ο.κ.

Πολλές φορές ζητούμε από τους μαθητές μας στα πλαίσια μια εργασίας να φτιάξουν ένα κολάζ. Η χρήση χαρτιού όμως είναι πολύ περιοριστική ιδιαίτερα αν τη συγκρίνεις με της δυνατότητες των ηλεκτρονικών μέσων και ενός ψηφιακού κολάζ. Αυτό ακριβώς είναι το ThingLink. Ένα ψηφιακό, αλληλεπιδραστικό κολάζ πληροφοριών που στηρίζεται πάνω σε μια κεντρική φωτογραφία. Είναι ένας ευέλικτος και όμορφος τρόπος να συγκεντρώσετε και να παρουσιάσετε διάφορες πληροφορίες γύρω από ένα θέμα ή να πείτε μια ιστορία. Όχι εσείς φυσικά, αλλά οι μαθητές σας. Για τους οποίους μπορείτε να δημιουργήσετε μαζικά λογαριασμούς και αυτοί να φτιάξουν τα ψηφιακά, αλληλεπιδραστικά τους κολάζ στο κανάλι του καθηγητή τους, να σχολιάσουν τα έργα μεταξύ τους και ότι άλλο μπορείτε να φανταστείτε για να ολοκληρώσετε μια Web 2.0 δραστηριότητα.

Glogster - Πολυμεσικές Αφίσες

Συνδυάζουμε γραφικά (graphics), ιστολόγια (blogs) και αφίσες (poster) και έτσι έχουμε τελικά το glogster. Η υπηρεσία σε πρώτη φάση απευθύνεται σε έφηβους που λογικά δεν τους αρέσει να συντηρούν ένα ιστολόγιο που βασίζεται κυρίως σε κείμενα αλλά ένα γραφικό ιστολόγιο (graphical blog - glog) που κερδίζει χάρη στη δύναμη των εικόνων και της αλληλεπίδρασης. Σε δεύτερη φάση όμως υπάρχει το Glogster Edu (ξεκινήστε δημιουργώντας δωρεάν λογαριασμό από τη διεύθυνση http://edu.glogster.com/signup?type=teacher), μια προσπάθεια αξιοποίησης του Glogster στην εκπαιδευτική διαδικασία με τον καθηγητή να μπορεί να δημιουργεί παρουσιάσεις και να αναθέτει εργασίες δημιουργίας glogs στους μαθητές, να τους βαθμολογεί και να επικοινωνεί μαζί τους. Αλληλεπιδραστική, συνεργατική μάθηση δηλαδή.

Το glogster επιτρέπει στους μαθητές σας να συνδυάσουν βίντεο, μουσική, ήχους, εικόνες, κείμενο, συνημμένα στοιχεία, ειδικά εφέ, κινούμενες εικόνες και συνδέσμους σε ένα ψηφιακό κολάζ, μια ψηφιακή αφίσα ή σύμφωνα με την ορολογία του εργαλείου σε ένα glog. Έτσι, μπορούν να διευρύνουν τους ψηφιακούς τους ορίζοντες, να μάθουν εύκολα και ευχάριστα πως να χρησιμοποιούν την τεχνολογία, να επιλύουν προβλήματα, να είναι καινοτόμοι και δημιουργικοί και να εκφραστούν. Η ατομική εργασία με το εργαλείο αυτό είναι δωρεάν όπως επίσης είναι δωρεάν και το να διαχειριστείτε μέχρι 10 μαθητές σας. Από εκεί και πέρα χρειάζονται 39 δολάρια το χρόνο για να διαχειριστείτε 30 μαθητές.

Tagxedo - Συννεφόλεξα

Συννεφόλεξα; Εντάξει είναι ο νεολογισμός που προτιμώ. Πιο συχνά θα τα συναντήσετε ως σύννεφα λέξεων. Περισσότερο σημασία από το πως θα τα πούμε έχει το τι πραγματικά είναι και πως μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε εμείς και οι μαθητές μας στην εκπαιδευτική διαδικασία. Τα συννεφόλεξα αποτελούν την οπτική απεικόνιση του περιεχομένου ενός κειμένου με τη μορφή ενός νέφους από λέξεις στο οποίο οι πιο συχνά εμφανιζόμενες λέξεις είναι και μεγαλύτερες. Με τον τρόπο αυτό κάποιος που κοιτά την εικόνα μπορεί να αποκτήσει γρήγορα μια περίληψη του κειμένου, με τα σημαντικότερα σημεία-λέξεις του, να αναγνωρίσει τις λέξεις που επαναλαμβάνονται περισσότερο και να εξάγει συμπεράσματα για το περιεχόμενο. Αυτή η μορφή παρουσίασης κειμένων βοηθά ειδικά τους οπτικούς τύπους ή τους μαθητές που έχουν έφεση στον οπτικό τρόπο μάθησης.

Θέλετε ιδέες χρήσης; Μπορείτε να δημιουργήσετε σύννεφα γνώσεων για να παρουσιάσετε στους μαθητές τις λέξεις κλειδιά ενός μαθήματος ή κεφαλαίου, για να "πυροδοτήσετε" τη συζήτηση γύρω από κάποιο θέμα, για να συνοψίσετε οποιοδήποτε κείμενο ή για να ομαδοποιήσετε-ταξινομήσετε κάποιες έννοιες. Ακόμα καλύτερα μπορείτε να βάλετε τους μαθητές ατομικά ή ομαδικά να δημιουργήσουν ένα σύννεφο λέξεων στα πλαίσια κάποιας εργασίας, μετά από κάποια συζήτηση ή μετά από την προβολή κάποιου βίντεο, ή απλώς να ποστάρουν λέξεις σε κάποιο google doc και να δημιουργήσετε εσείς το σύννεφο και να το παρουσιάσετε για περαιτέρω αναστοχασμό. Θέλετε άλλες 101 ιδέες για αξιοποίηση του tagxedo; Και άλλες 108 ιδέες.

Μερικά θετικά χαρακτηριστικά του εργαλείου σε σχέση με τον ανταγωνισμό είναι ότι το tagxedo δεν χρειάζεται java για να τρέξει (σε αντιδιαστολή με το επόμενο εργαλείο), μπορείς να ρυθμίσεις τεχνητά τη συχνότητα των λέξεων, να δώσεις διάφορα σχήματα στο σύννεφο και επιτρέπει την αποθήκευση της εικόνας σε μεγάλη ανάλυση. Στην εικόνα που ακολουθεί βλέπετε το σχηματισμό ενός συννεφόλεξου σε σχήμα μήλου στο οποίο χρησιμοποιήθηκε ως βάση το κείμενο της εισαγωγής του παρόντος άρθρου. 

Wordle - Συννεφόλεξα

Tο wordle συστήνεται ως παιχνίδι (toy). Πράγματι είναι διασκεδαστικό να φτιάχνεις συννεφόλεξα αλλά αποδεικνύεται και άκρως παιδαγωγικό αν αξιοποιηθεί σωστά στην εκπαίδευση. Όπως και με το προηγούμενο εργαλείο υπάρχουν χιλιάδες τρόποι να αξιοποιηθεί στην εκπαιδευτική διαδικασία. Στην εικόνα που ακολουθεί βλέπετε το συννεφόλεξο που παράχθηκε από την αρχική σελίδα της ιστοσελίδας του ΚΕ.ΠΛΗ.ΝΕ.Τ Σάμου κάποια στιγμή που γραφόταν αυτό το άρθρο.

Στο wordle μου άρεσε η δυνατότητα να αφαιρείς συνηθισμένες λέξεις από οποιαδήποτε γλώσσα. Ναι έχει και τις ελληνικές (Remove Common Greek Words). Φυσικά παρέχεται η δυνατότητα να εκτυπώσουν οι μαθητές σας τα συννεφόλεξα που θα φτιάξουν ή να τα ανεβάσουν στη δημόσια βιβλιοθήκη (gallery).

Voki - Ομιλούντα Κινούμενα Avatar

Αφήνουμε για λίγο τους οπτικούς τύπους και περνάμε σε μια εφαρμογή που θα ενθουσιάσει τους μαθητές με ακουστικό στυλ μάθησης. Ή μάλλον πιο σωστά θα τους ενθουσιάσει όλους. Κατά τη γνώμη μου είναι αυτή που θα προκαλέσει τα μεγαλύτερα χαμόγελα στα πρόσωπα των μαθητών σας. Είναι πολύ εύκολη στη χρήση της και οι μαθητές σας θα δημιουργήσουν πολύ γρήγορα ένα διασκεδαστικό ηχητικό και αλλά και οπτικό αποτέλεσμα.

Με το voki δημιουργείτε κινούμενα και ομιλούντα avatar. Avatar στα διαδίκτυο ονομάζουμε την εικόνα που αντιπροσωπεύει κάποιο υπαρκτό φυσικό πρόσωπο, μία αντιπροσωπευτική εικόνα του χρήστη. Τα avatars του voki είναι κινούμενα από την άποψη ότι παρακολουθούν με το κεφάλι και τα μάτια τους τον δείκτη του ποντικιού στην οθόνη. Επιπλέον, μιλάνε και όταν μιλάνε φυσικά ανοιγοκλείνουν το στόμα τους.

Αρχικά οι μαθητές σας επιλέγουν έναν χαρακτήρα που θα είναι το avatar τους. Σκύλοι, γάτες, καρτούν, διάσημοι πολιτικοί, ιστορικά πρόσωπα, άλλα ζώα, κ.λ.π. μπορούν να είναι κάποιες από τις επιλογές τους. Στη συνέχεια παραμετροποιούν τον χαρακτήρα τους επιλέγοντας χρώματα, αξεσουάρ, αλλάζοντας φυσικά χαρακτηριστικά (π.χ. πάχος) και άλλα. Και μετά ξεκινάει η διασκέδαση. Μπορούν να ηχογραφήσουν ή να ανεβάσουν ένα έτοιμο αρχείο και να βάλουν τον χαρακτήρα τους να το λέει. Ή αν θέλουν μπορούν να γράψουν ένα κείμενο (μέχρι 600 χαρακτήρες) και να επιλέξουν μια από τις διαθέσιμες φωνές για να το διαβάσει. Τέλος, το voki μπορεί να ενσωματωθεί σε οποιαδήποτε ιστοσελίδα ή να σταλεί οπουδήποτε ένας σύνδεσμος που θα οδηγεί στο voki που φτιάξατε.

Η εφαρμογή αυτή είναι ιδανική για τη διδασκαλία ξένων γλωσσών προσφέροντας μια αυθεντική ξενόγλωσση εμπειρία ομιλίας. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί σε ένα παιχνίδι παιξίματος ρόλων ή για να παρουσιάσουν οι μαθητές σας τους εαυτούς τους ή ό,τι άλλο σκεφτείτε. 

Το voki είναι δωρεάν. Με 30 δολάρια το χρόνο μπορείτε να αγοράσετε το Voki Classroom με το οποίο κάθε ηχητικό μήνυμα επεκτείνεται στα 90 δευτερόλεπτα (από τα 60), έχετε στη διάθεσή σας μερικούς ακόμα χαρακτήρες και κυρίως μπορείτε να διαχειριστείτε τους μαθητές σας και τα voki τους. Οι μαθητές σας δεν θα χρειάζεται να κάνουν εγγραφή, θα μπορείτε να αναθέτετε εργασίες, να τις παρακολουθείτε εύκολα και να είναι όλες συγκεντρωμένες στις σελίδες των μαθημάτων-τάξεων που θα δημιουργήσετε.

Voicethread - Διαδικτυακές Συζητήσεις

Οποτεδήποτε σκέφτεστε "ας συζητήσουμε για..." είναι το σημείο που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αυτή τη Web 2.0 εφαρμογή. Ο συντονιστής της συζήτησης έχει τη δυνατότητα να παρουσιάσει κάποια βασικά δεδομένα γύρω από το θέμα της συζήτησης (μέσω αρχείων pdf, word, excel, powerpoint, εικόνες κ.ά) και φυσικά να κάνει μια εισαγωγή με τη φωνή του. Έπειτα ξεκινά η συζήτηση. Ο κάθε συμμετέχων μπορεί να τοποθετηθεί επί του θέματος ηχογραφώντας ή βιντεοσκοπώντας τον εαυτό του, καλώντας σε έναν ειδικό τηλεφωνικό αριθμό ή γράφοντας κείμενο ή ανεβάζοντας εικόνες (έτσι όμως παραλείπουμε το voice από το voicethread και αλλοιώνουμε την εφαρμογή). Η συζήτηση συνεχίζεται με αυτό τον τρόπο με τον συντονιστή να έχει τη γενική εποπτεία και να μπορεί να παρεμβαίνει. Δεν υπάρχει η απαίτηση να είναι όλοι συνδεδεμένοι συγκεκριμένη ώρα αφού οι συζητήσεις είναι ασύγχρονες. Είναι πιο πολύ ένα νήμα τοποθετήσεων που όμως δεν γίνονται μόνο με κείμενο αλλά με πιο φυσικό και ανθρώπινο τρόπο, με τη φωνή μας.

Προφανώς το voicethread διευκολύνει την έκφραση απόψεων πάνω σε συγκεκριμένο υλικό (εικόνες, βίντεο ή κείμενο). Προωθεί τη συζήτηση και επιτρέπει στον εκπαιδευτικό να παρουσιάσει με οπτικό τρόπο διαδικασίες που έχουν σχέση με το μάθημά του, να εμπλέξει τους μαθητές σε συζητήσεις σε θέματα που επιθυμούν και να τους ενεργοποιήσει συμβάλλοντας και στην αυτοπεποίθησή τους.
βίντεο.

Στην δωρεάν έκδοση σας παρέχει ατελείωτο χρόνο παρεμβάσεων με webcam ή μικρόφωνο και 75MB αποθηκευτικό χώρο για τα αρχεία και τις παρουσιάσεις σας (δεν είναι και λίγο) ενώ μπορείτε να εξάγετε μέχρι 3 συζητήσεις σε μορφή βίντεο. Με 79 δολάρια το χρόνο σας παρέχεται ένα ολοκληρωμένο περιβάλλον από το οποίο μπορείτε να δημιουργήσετε 50 λογαριασμούς μαθητών στων οποίων τη δουλειά μπορείτε να επεμβαίνετε, δυνατότητα να διαχειρίζεστε τις τάξεις σας, 100 εξαγωγές συζητήσεων σε μορφή βίντεο, 10GB αποθηκευτικό χώρο συν 1GB για κάθε μαθητή και άλλα.

Animoto - Βίντεο - Πολυμεσικές Παρουσιάσεις

Για να μπορέσετε να καλύψετε και ους μαθητές με οπτικό και αυτούς με ακουστικό στυλ μάθησης υπάρχει η δραστηριότητα της δημιουργίας βίντεο. Και μάλιστα με το animoto τα βίντεο που θα φτιάξουν οι μαθητές σας θα είναι άκρως εντυπωσιακά. Με το animoto μπορείτε να συνδυάσετε τις φωτογραφίες σας, το αγαπημένο σας τραγούδι, κάποια μικρά κειμενάκια και τα εντυπωσιακά του εφέ και στυλ βίντεο για να φτιάξετε μια πολυμεσική παρουσίαση - βίντεο.

Η χρήση του είναι πολύ απλή. Αρχικά επιλέγετε ένα από τα δεκάδες στυλ βίντεο που σας παρέχει. Έπειτα, πρέπει να περάσετε το υλικό για το βίντεο σας: κείμενα, φωτογραφίες, βίντεο. Αυτό μπορεί να γίνει είτε ανεβάζοντας το υλικό από τον υπολογιστή σας είτε παίρνοντάς το από τους δημοφιλείς ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης (facebook, instagram, picasa, flickr, dropbox, youtube κ.λ.π.). Μπορείτε να επιλέξετε τη σειρά εμφάνισης των διάφορων στοιχείων αλλά υπάρχει και η πολύ χρήσιμη δυνατότητα να δώσετε έμφαση σε κάποιο αντικείμενο που θα εμφανίζεται για μεγαλύτερη διάρκεια στο βίντεο. Φυσικά, το βίντεο σας πρέπει να επενδυθεί και με ένα ηχητικό κομμάτι, είτε κάποιο δικό σας που θα ανεβάσετε είτε από τα έτοιμα που σας παρέχει η εφαρμογή. Τελευταίο βήμα να μοιραστούμε τη δημιουργία μας. Με αποστολή του συνδέσμου μέσω email, ενσωμάτωση σε ιστοσελίδες, στο facebook, στο twitter, στο wordpress, στο youtube, στο vimeo και καλύτερα να μην συνεχίσω.

Σημαντικό μειονέκτημα της δωρεάν έκδοσης είναι ο περιορισμός των 30 δευτερολέπτων σε κάθε βίντεο. Με 5 δολάρια το μήνα ή 30 δολάρια το χρόνο αποκτάτε τη δυνατότητα για έως και 10 λεπτών βίντεο με περισσότερα στυλ και δυνατότητα να κατεβάζετε τα βίντεό σας στον υπολογιστή σας. Υπάρχει και το Animoto for Educators για το οποίο πρέπει να αιτηθείτε και να αναμένετε την απάντηση της εταιρίας.

GoAnimate - Κινούμενα Σχέδια

Ναι, καλά διαβάσατε. Οι μαθητές σας μπορούν να φτιάξουν κινούμενα σχέδια όπως αυτά που προβάλονται στην τηλεόραση. Το περιβάλλον χρήσης αυτής της εφαρμογής είναι πιο περίπλοκο σε σχέση με την προηγούμενη αλλά είναι περισσότερες και οι δυνατότητες. Με το GoAnimate οι μαθητές σας μπορούν να πουν μια ιστορία, να παρουσιάσουν κάποια γεγονότα ή ένα μικρό παιχνίδι ρόλων.

Αρχικά επιλέγετε ένα από τα διαθέσιμα στυλ για το κινούμενό σας σχέδιο. Τα στυλ είναι συνδυασμοί χαρακτήρων και αντικειμένων ώστε να μην βγει το animation σας αλλοπρόσαλλο αλλά μπορείτε να τα μπλέξετε όσο θέλετε. Στη συνέχεια διαλέγετε το υπόβαθρο (background) για τη σκηνή σας και προσθέτετε τους χαρακτήρες σας ρυθμίζοντας ποια πόζα θέλετε να εμφανίζουν. Έπειτα ασχολείστε με τον ήχο. Οι μαθητές σας μπορούν να ηχογραφήσουν το τι θα λένε οι χαρακτήρες τους ή να γράψουν κείμενο (μέχρι 180 χαρακτήρες) για να εκφωνηθεί από τη μοναδική δυστυχώς διαθέσιμη φωνή (αλλά έτσι και αλλιώς καλύτερα ηχογραφήστε). Φυσικά μπορείτε να προσθέσετε και ένα ηχητικό κομμάτι (είτε από τα έτοιμα είτε δικό σας) για να παίζει στο background ρυθμίζοντας κατάλληλα την έντασή του. Συνεχίζετε με αυτό τον τρόπο με την επόμενη σκηνή ρυθμίζοντας και τυχόν κινήσεις των χαρακτήρων σας μέχρι να τελειώσετε.

Στη δωρεάν έκδοση υπάρχουν κάποιοι περιορισμοί και μειωμένο πλήθος διαθέσιμων χαρακτήρων. Στις εκδόσεις επί πληρωμή οι επιλογές γίνονται πραγματικά πολλές. Αλλά η πιο φτηνή κοστολογείται 58 δολάρια το χρόνο και σας παρέχει δυνατότητα να κατεβάσετε τα βίντεο σας, να τα ανεβάσετε στο youtube και άλλα. Υπάρχει διαθέσιμη και έκδοση του GoAnimate για σχολεία.

Mindomo - Εννοιολογικοί Χάρτες

Οι εννοιολογικοί χάρτες είναι μια πολύ απλή ιδέα που όμως μπορεί να έχει χιλιάδες εφαρμογές σε διάφορους τομείς από τις επιχειρήσεις έως και την εκπαίδευση που μας ενδιαφέρει εδώ. Είναι ένα εργαλείο που βοηθάει ειδικά τους οπτικούς τύπος και στηρίζεται στην παλιά κινέζικη παροιμία ότι μια εικόνα ισοδυναμεί με χίλιες λέξεις. Οι εννοιολογικοί χάρτες είναι διαγράμματα ή σχέδια αν προτιμάτε που αποτελούνται από κόμβους και γραμμές που συνδέουν τους κόμβους. Οι κόμβοι αναπαριστούν τις διάφορες έννοιες που αποτελούν το θέμα μας ενώ οι γραμμές που μπορούν να φέρουν και ετικέτες αποκαλύπτουν τις συσχετίσεις μεταξύ των εννοιών. Οι γραμμές επιπλέον μπορούν να είναι βέλη, αμφίδρομα ή μονόδρομα, για να αποδώσουμε τις κατάλληλες συσχετίσεις ενώ οι κόμβοι όπως καταλαβαίνετε μπορούν να είναι κυκλάκια, τετράγωνα ή όποιο άλλο σχήμα με κάποιο κείμενο μέσα του. Σε έναν εννοιολογικό χάρτη μπορεί να υπάρχει μια κεντρική έννοια και όλες οι υπόλοιπες να συνδέονται με αυτή ή και ν απουσιάζει με το να υπάρχουν γενικά πολλές ομάδες εννοιών. Ο χάρτης μας μπορεί να έχει μια ιεραρχική δομή, μπορεί να είναι αραχνοειδής, μπορεί να αποτελεί ένα διάγραμμα ροής, ένα κυκλικό διάγραμμα ή να έχει μια τελείως ελεύθερη μορφή. Το σημαντικό είναι να αποδίδει εύκολα και οπτικά τις έννοιες και τις συσχετίσεις τους.

Αυτά στο χαρτί. Γιατί όταν περνάμε στον υπολογιστή, και συγκεκριμένα στο mindomo, οι εννοιολογικοί μας χάρτες μπορεί να έχουν εικονίδια, εικόνες, βίντεο, συνδέσμους, συνημμένα αρχεία κ.ο.κ. Θα βρούμε διαθέσιμες διάφορες επιλογής μορφοποίησης (χρώματα, πάχη γραμμών, σχέδια για τους κόμβους) και διάταξης καθώς και την δυνατότητα προσθήκης σημειώσεων και σχολίων. Δεν λείπουν οι δυνατότητες συνεργασίας έτσι ώστε οι μαθητές σας ή και εσείς να δουλεύετε στον ίδιο εννοιολογικό χάρτη καθώς και η επιλογή της δημοσιοποίησης του χάρτη στο διαδίκτυο. Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η λειτουργία παρουσίασης (Presenter - πάνω δεξιά) με την οποία σχεδιάζετε τον τρόπο με τον οποίο θα παρουσιάσετε τον εννοιολογικό χάρτη σε κάποιο κοινό εστιάζοντας κάθε φορά σε διαφορετικά του τμήματα. Ουσιαστικά φτιάχνετε μια παρουσίαση ορίζοντας διαφάνειες που αποτελούνται από διάφορα κομμάτια του εννοιολογικού χάρτη. Μειονέκτημα αποτελούν οι πολλές δυνατότητες που έχει. Ναι, καλά διαβάσετε γιατί δημιουργούν ένα βαρύ και περίπλοκο περιβάλλον χρήσης που μπορεί να μπερδέψει εσάς και ιδιαίτερα τους μαθητές σας.

Η πρώτη σας σκέψη είναι λογικά να χρησιμοποιήσετε το mindomo ως εποπτικό εργαλείο για τη διδασκαλία κάποιου γνωστικού αντικειμένου. Περάστε και στη δεύτερη σκέψη που είναι να βάλετε τους μαθητές σας να φτιάξουν εννοιολογικούς χάρτες. Η ικανότητα της δημιουργίας αποτελεί το ανώτερο επίπεδο στην ταξινομία του Bloom οπότε αν οι μαθητές σας καταφέρνουν να φτιάξουν εννοιολογικούς χάρτες γύρω από το διδακτικό αντικείμενο έχετε πετύχει.

Το mindomo είναι γενικά δωρεάν αλλά θέτει περιορισμούς όπως το ότι δεν μπορείτε να εξάγετε τον εννοιολογικό σας χάρτη σε κάποια μορφή (pdf...) στον υπολογιστή σας ή να συμπεριλάβετε εικόνες ή βίντεο από τον υπολογιστή σας. Με λίγα δολάρια (π.χ. 15 δολάρια το μήνα για εσάς και 25 μαθητές σας) όλα ξεπερνιούνται και μπορείτε να έχετε και διαχείριση της τάξης σας.

Mindmeister - Εννοιολογικοί Χάρτες

Γιατί να μένεις σε ένα όταν μπορείς να έχεις περισσότερα; Με το mindmeister μπορείτε όπως και με το προηγούμενο εργαλείο να φτιάξετε και να μοιραστείτε εννοιολογικούς χάρτες. Παρέχονται επίσης όλες οι συνήθεις δυνατότητες όπως εισαγωγή εικόνων, εικονιδίων, συνδέσμων, βίντεο κ.λ.π. Δεν απουσιάζει και η δυνατότητα δημιουργίας παρουσιάσεων του εννοιολογικού σας χάρτη. Κατά τη γνώμη μου τα θέματα που χρησιμοποιούνται είναι πιο προσεγμένα αποδίδοντας καλύτερο οπτικό αποτέλεσμα και το περιβάλλον χρήση είναι σημαντικά πιο εύκολο παρέχοντας τις ίδιες δυνατότητες. Πολύ σημαντικό ότι σας επιτρέπει να κάνετε εξαγωγή του εννοιολογικού χάρτη σε μορφές pdf, png, rtf κ.ά. ακόμα και στη δωρεάν έκδοση.

Βέβαια, οι περιορισμοί φυσικά και υπάρχουν. Η δωρεάν έκδοση σας επιτρέπει να έχετε μόνο 3 εννοιολογικούς χάρτες. Αν σκεφτείτε ότι σκοπός είναι να φτιάξουν εννοιολογικούς χάρτες οι μαθητές σας ο περιορισμός δεν είναι και τόσο σημαντικός. Αν θέλετε βέβαια τα εκπαιδευτικά πακέτα που παρέχονται ξεκινούν από μόλις τα 3€ τον μήνα και ανεβαίνουν δίνοντας όλο και παραπάνω. Στην εικόνα που ακολουθεί εμφανίζεται η φάση δημιουργίας ενός εννοιολογικού χάρτη των Web 2.0 εφαρμογών που παρουσιάστηκαν έως τώρα σε αυτό το άρθρο.

Bubbl.us - Εννοιολογικοί Χάρτες

Και αφήνουμε για το τέλος την πιο απλή εφαρμογή δημιουργίας εννοιολογικών χαρτών όπου εσείς και οι μαθητές σας μπορείτε να αρχίσετε να φτιάχνετε τους χάρτες σας αμέσως μετά το πρώτο κλικ (πατήστε το "Start Brainstorming"). Ακόμα και η δημιουργία λογαριασμού στο bubbl.us είναι προαιρετική αλλά φυσικά χρειάζεται για να κρατάτε αποθηκευμένους τους χάρτες σας σε κάποιο σημείο στο διαδίκτυο. Μπορείτε να τους κρατήσετε και στον υπολογιστή σας κάνοντας εξαγωγή σε μορφή εικόνας όμως (png ή jpg). Επιτρέπει τη δημιουργία ομάδων και τη διαχείρισή τους οπότε εμείς μπορούμε να φτιάξουμε τμήματα αλλά κοστίζει κάπως ακριβά (6 δολάρια ανά χρήστη-μαθητή και ανά μήνα). Ο δωρεάν λογαριασμός θα σας επιτρέψει να έχετε μόνο 3 εννοιολογικούς χάρτες που αποτελούνται μόνο από κείμενο. Από εκεί και πέρα θα πρέπει να βγαίνουν από την τσέπη σας τα 6 δολάρια τον μήνα ή τα 59 τον χρόνο.

Αν δεν καταλάβατε το μεγάλο πλεονέκτημα σε σχέση με τον ανταγωνισμό είναι το περιβάλλον χρήσης που είναι ιδιαίτερα απλό και εύχρηστο. Η εφαρμογή δεν έχει πολλές δυνατότητες αλλά πολλές φορές αυτό ακριβώς είναι που θέλουμε. Οι μαθητές σας θα φτιάχνουν εννοιολογικούς χάρτες στο λεπτό. Το ποντίκι χρειάζεται ελάχιστα αφού μπορείτε να προσθέτετε κόμβους-παιδιά (child bubbles) με Ctrl+Enter και διπλανούς κόμβους με Enter.

TimeRime - Χρονοδιαγράμματα

Ο χρόνος είναι μια έννοια που διατρέχει σχεδόν όλες τις ανθρώπινες δραστηριότητες είτε ως διάρκεια είτε ως στιγμιαία συμβάντα. Και η αποσαφήνιση της χρονικής σειράς των γεγονότων, της αλληλουχίας των συμβάντων, μπορεί να βοηθήσει τους μαθητές σας να κατανοήσουν σε βάθος τα θέματα που διαπραγματεύεστε. Τα χρονοδιαγράμματα υπάρχουν για αυτόν ακριβώς το σκοπό.

Χρονοδιάγραμμα (στα αγγλικά timeline) είναι μια οριζόντια γραμμή που αναπαριστά τον χρόνο πάνω στην οποία σημειώνουμε διάφορα γεγονότα, είτε αυτά συνέβησαν στιγμιαία είτε είχαν διάρκεια, δηλαδή στιγμή έναρξης και λήξης. Τέτοια χρονοδιαγράμματα μπορείτε να αναθέσετε τους μαθητές σας να φτιάξουν με το TimeRime. Και έχει σημασία να μην τους παρουσιάσετε κάτι έτοιμο εσείς αλλά να φτιάξουν οι ίδιοι τους κάτι γιατί, όπως καταλαβαίνετε, δημιουργώντας μαθαίνουν καλύτερα. Τα χρονοδιαγράμματα προφανώς ταιριάζουν γάντι στο μάθημα της ιστορίας αλλά και τα άλλα γνωστικά αντικείμενα δεν θα μείνουν παραπονεμένα αρκεί να υπάρχει φαντασία. Στην εικόνα που ακολουθεί για παράδειγμα φαίνεται η κατασκευή ενός χρονοδιαγράμματος για το πως φτάσαμε στο Web 2.0 και τα εργαλεία του.

Το TimeRime σας παρέχει τη δυνατότητα να φτιάξετε απεριόριστο αριθμό χρονοδιαγραμμάτων ακόμα και στη δωρεάν του έκδοση. Τα χρονοδιαγράμματα που φτιάχνετε μπορούν να είναι δημόσια ή ιδιωτικά (τα βλέπουν μόνο όσοι έχουν τον σύνδεσμο) ενώ μπορούν να ενσωματωθούν και σε οποιαδήποτε άλλη ιστοσελίδα (κλασικά χαρακτηριστικά Web 2.0 εργαλείου). Στη δωρεάν έκδοση επιτρέπονται μέχρι 100 αντικείμενα ανά χρονοδιάγραμμα και όπως είναι προφανές δεν θα χρειαστείτε παραπάνω για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Φυσικά μπορείτε να ενσωματώσετε κείμενα, εικόνες που ανεβάζετε, βίντεο από το youtube και ήχο σε μορφή αρχείων mp3. Η δωρεάν έκδοση σας περιορίζει σε 50MB αποθηκευτικό χώρο (αρκετός για οποιονδήποτε μαθητή σας αλλά και για εσάς) ενώ με 39€ τον χρόνο το όριο ανεβαίνει στα 200MB.

Dipity - Χρονοδιαγράμματα

Το dipity αποτελεί την εναλλακτική επιλογή για να φτιάξουν οι μαθητές σας χρονοδιαγράμματα με κυριότερη διαφορά ότι ενσωματώνει χαρακτηριστικά κοινωνικής δικτύωσης. Με το που θα δημιουργήσετε έναν λογαριασμό δημιουργείται και το πρώτο σας χρονοδιάγραμμα στο οποίο μπορείτε να βάζετε συμβάντα από τη ζωή σας που θέλετε να μοιραστείτε με άλλους χρήστες (με πρώτο συμβάν τη δημιουργία του λογαριασμού σας). Μπορείτε να ακολουθείτε τη δραστηριότητα άλλων ανθρώπων και φυσικά να σας ακολουθούν (το follow εννοώ, μην παρεξηγείτε). Η κοινωνική δικτύωση όμως δεν σταματά εδώ. Μπορείτε να βρείτε αυτόματα τους φίλους σας στο google+ ή στο facebook που έχουν λογαριασμό στο dipity και μπορείτε να εισάγετε αυτόματα στο προσωπικό σας χρονοδιάγραμμα, επιλέγοντας "Topic Settings", τις εικόνες σας από το picasa ή το flickr, βίντεο από το youtube ή το vimeo, posts από το twitter, αναρτήσεις στο blogger ή το wordpress, και νομίζω η λίστα δεν τελειώνει ποτέ (είναι το τέλειο εργαλείο φακελώματος - χρησιμοποιήστε υπεύθυνα).

Η πολύ κοινωνική δικτύωση βλάπτει και τον χαρακτήρα της εφαρμογής αφού εστιάζεται περισσότερο στο να σας διευκολύνει να δικτυωθείτε ή να οργανώσετε πρόσφατα και μελλοντικά συμβάντα παρά να καταγράψετε ιστορικά γεγονότα. Μεγάλο πλεονέκτημά του αποτελεί ότι πέρα από την προβολή σε μορφή χρονοδιαγράμματος υπάρχει και η δυνατότητα προβολής ως Flipbook (βιβλίο για ξεφύλλισμα) και ως λίστα. Η δωρεάν έκδοση σας επιτρέπει να έχετε 3 χρονοδιαγράμματα και 50MB αποθηκευτικό χώρο. Καταβάλλοντας 5 δολάρια τον μήνα αρχίζετε και παίρνετε παραπάνω.

Diigo - Αγαπημένα και Κοινωνική Δικτύωση

Αν δεν έχετε επαφή με μια παρόμοια υπηρεσία είναι αρκετά δύσκολο να σας δώσω να καταλάβετε τι ακριβώς είναι το diigo. Ας το θέσουμε γενικά. Είναι ένα εργαλείο για να σας συνοδεύει σε όλους τους δικτυακούς περιπάτους και υπόσχεται να σας βοηθήσει να οργανώσετε καλύτερα και να μοιραστείτε με άλλους χρήστες την ψηφιακή σας βιβλιοθήκη. Τι περιλαμβάνει αυτή η βιβλιοθήκη; Ό,τι μπορεί να βρείτε στο διαδίκτυο (εικόνες, ιστοσελίδες κ.λ.π.). Αλλά δεν σταματάμε εκεί. To diigo σας επιτρέπει να επισημάνετε τμήματα μιας σελίδας (με ένα χρώμα, σαν με μαρκαδόρο), να προσθέσετε σχόλια σε συγκεκριμένα τμήματα ιστοσελίδας, να βάλετε ετικέτες, να μαρκάρετε για διάβασμα αργότερα και άλλα χίλια δυο πράγματα. Ένα εργαλείο για να υποστηρίξει την ανάγνωση και την έρευνα στον χαοτικό κόσμο του διαδικτύου. Και για να μπορείτε να δουλέψετε μαζί του αποδοτικά το πρώτο που θα σας ζητήσει είναι να προσθέσει ένα πρόσθετο (extension) στον φυλλομετρητή σας (browser). Αφήστε το γιατί αλλιώς η εφαρμογή δεν έχει και πολύ νόημα.

Μέχρι εδώ θα μπορούσαν να το χρησιμοποιήσουν ατομικά οι μαθητές σας για να βοηθηθούν αν και επειδή προσθέτει ένα επίπεδο διαχείρισης ακόμη μάλλον απευθύνεται σε... φοιτητές και άνω. Ωστόσο, αυτό που προσθέτει επιπλέον πόντους σε αυτό το εργαλείο είναι η κοινωνική δικτύωση που προσφέρει. Μπορείτε να ακολουθείτε άλλους χρήστες και επίσης να σας ακολουθούν και να αποστέλλετε σε άλλους χρήστες τα αντικείμενα της βιβλιοθήκης σας. Λίγο καλύτερα θα σκεφτείτε. Το βασικό που κάνει το diigo να αξίζει να ασχοληθούμε μαζί του ως εκπαιδευτικό εργαλείο είναι ότι διαθέτει ομάδες (groups). Μπορείτε λοιπόν να φτιάξετε μια ομάδα με τους μαθητές σας (ή και μεταξύ τους) και να μοιράζεστε τα πάντα στα πλαίσια αυτής της ομάδας. Να πως μετατράπηκε από ατομικό βοήθημα σε ομαδικό εργαλείο συνεργασίας και έρευνας.

Screencast-O-Matic - Ψηφιακά Στιγμιότυπα - Καταγραφή Οθόνης

Με την εφαρμογή αυτή μπορείτε να καταγράψετε σε μορφή βίντεο οτιδήποτε συμβαίνει στην οθόνη του υπολογιστή σας συνοδευόμενο από τις κινήσεις του ποντικιού και από την δικιάς σας ομιλία μέσω της ηχογράφησης από το μικρόφωνο του υπολογιστή σας. Οι παλιοί θα θυμούνται πόσο δύσκολο ήταν αυτό παλιότερα που χρειαζόμασταν ειδικά βαριά προγράμματα για να το κάνουν. Τώρα γίνεται χωρίς να εγκαταστήσετε κανένα πρόγραμμα (αν και δίνεται και αυτή η δυνατότητα) αρκεί να έχετε Java στον Windows ή Mac υπολογιστή σας. Μάλιστα, χρειάζεται μόλις ένα κλικ για να ξεκινήσετε (πατήστε "Start Recording") ούτε καν δηλαδή να φτιάξετε λογαριασμό. Με την εφαρμογή αυτή μπορείτε να αναθέσετε στους μαθητές σας να φτιάξουν ένα βίντεο σχετικά με τον τρόπο χρήσης ενός λογισμικού ή μιας υπηρεσίας.

Το Screencast-O-Matic σας επιτρέπει να αποθηκεύσετε το βίντεο που φτιάξετε σε μορφή quicktime (mp4), windows media (avi), flash (flv) και animated gif. Ακόμη μπορείτε να το ανεβάσετε στον λογαριασμό σας στο youtube ή στην ίδια την εφαρμογή όπου μπορείτε να φτιάξετε και κανάλια (channels) για να ομαδοποιείτε τα βίντεο και να σας ακολουθούν. Τα βίντεο που φτιάχνεται έχουν ένα υδατογράφημα όταν δημοσιεύονται και μπορούν να είναι διάρκειας μέχρι 15 λεπτών. Για παραπάνω πρέπει να γίνετε pro-fessional για το οποίο χρειάζονται 15 δολάρια τον χρόνο και πλέον μπορείτε να ανεβάζετε εύκολα τα βίντεο σας και στα google drive, dropbox, vimeo κ.ά.

Screenr - Ψηφιακά Στιγμιότυπα - Καταγραφή Οθόνης

Ακριβώς όπως και η προηγούμενη εφαρμογή με το screenr οι μαθητές σας μπορούν να καταγράψουν ένα βίντεο με οτιδήποτε συμβαίνει στην οθόνη του υπολογιστή τους μαζί με την αφήγησή τους από το μικρόφωνο με μόνο ένα κλικ ("Launch screen recorder now!") χάρη στη Java αρκεί να έχουν υπολογιστή με λειτουργικό Windows ή Mac. Το αποτέλεσμα είναι ένα αρχείο flash το οποίο μπορείτε να αναρτήσετε στο youtube, twitter ή να το ενσωματώσετε (embeed) οπουδήποτε αλλού - παίζει ακόμα και στο iPhone όπως υπερηφανεύονται. Ο χρονικός περιορισμός είναι λίγο πιο ασφυκτικός από το προηγούμενο εργαλείο και ανέρχεται στα 5 λεπτά. Μπορεί φυσικά να ξεπεραστεί με 19 δολάρια τον μήνα οπότε παίρνετε και αποθηκευτικό χώρο για 250 ψηφιακές καταγραφές της οθόνης σας.

Δυστυχώς, από ότι φαίνεται τα εργαλεία αυτά αντιμετωπίζουν ακόμα "παιδικές ασθένειες" και δεν κατάφερα να δουλέψω με το screenr (μου έλεγε ότι δεν έχω Java - "No Java Detected") παρότι το προηγούμενο εργαλείο που απαιτεί και αυτό Java δούλεψε μια χαρά. Έχετε και τα δύο οπότε οι πιθανότητες να μην δουλεύει κανένα έχουν μικρύνει αρκετά.

Weebly - Δημιουργία Ιστοσελίδων

Το τελευταίο εργαλείο που παρουσιάζουμε κλείνει τον κύκλο περίπου όπως ξεκινήσαμε. Στην αρχή είδαμε τα wikis που χρησιμοποιούνται για την ομαδική συγγραφή ιστοσελίδων. Με το weebly περνάμε στην ατομική δημιουργία ιστοσελίδων. Και όχι μόνο απλών ιστοσελίδων καθώς το weebly μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμα και για να φτιάξετε ιστολόγια ή για τη διεξαγωγή ηλεκτρονικού εμπορίου. Αρχικά επιλέγετε το είδος του site σας (site, blog ή store) αλλά έτσι και αλλιώς όλες οι δυνατότητες παραμένουν διαθέσιμες. Έπειτα καλείστε να επιλέξετε από μια πληθώρα μοντέρνων και καλαίσθητων θεμάτων για να ξεκινήσει η κατασκευή του site σας. Στην συνέχεια μέσω του εύκολου, drag and drop περιβάλλοντος σχεδίασης προσθέτετε τα αντικείμενα από τα οποία αποτελούνται οι ιστοσελίδες σας. Κείμενα, εικόνες, βίντεο, χάρτες, φόρμες επικοινωνίας, φόρουμ, προϊόντα προς πώληση κ.ο.κ. Φυσικά μπορείτε να δημιουργήσετε επιπλέον ιστοσελίδες και να πραγματοποιήσετε οποιαδήποτε ρύθμιση όσον αφορά τη διάταξη του site σας, την εμφάνισή του και τα χαρακτηριστικά του.

Μερικά από τα ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά του weebly είναι η δυνατότητα για αναζητήσεις μέσα στον ιστότοπό σας και η βελτιστοποίηση που παρέχει για τις διάσημες μηχανές αναζήτησης (google, yahoo και bing) ώστε να βρίσκουν όλοι τις ιστοσελίδες σας. Αφού τελειώσετε με τη δημιουργία του site σας επιλέγετε "Publish" (δημοσίευση) και αυτό πλέον θα είναι διαθέσιμο στο <όνομα site>.weebly.com χωρίς κόστος ή αν θέλετε η εφαρμογή σας βοηθά να καταχωρίσετε το δικό σας domain της μορφής www.<όνομα site>.com (με κάποιο κόστος φυσικά). To weebly είναι στην βασική του έκδοση δωρεάν και απλώς προσθέτει το λογότυπό του στο κάτω μέρος του site σας. Αν θέλετε παραπάνω χαρακτηριστικά (πλέον για επαγγελματικές δουλειές) οι τιμές ξεκινούν από τα 4 δολάρια τον μήνα και φτάνουν μέχρι τα 25 για να κάνετε ηλεκτρονικό εμπόριο.

Εμάς όμως μας ενδιαφέρει η εκπαίδευση και επομένως το weebly for education με το οποίο δημιουργείτε την τάξη σας και μπορείτε να δημιουργήσετε μαζικά τους λογαριασμούς των μαθητών σας χωρίς να έχουν καν email. Αυτός ο τρόπος σας παρέχει πλήρη έλεγχο των λογαριασμών των μαθητών σας και τις δραστηριότητάς τους, μπορείτε να ρυθμίσετε αν τα sites των μαθητών θα είναι διαθέσιμα δημόσια ή ιδιωτικά (προστατευμένα με κωδικό), να αναθέσετε εργασίες κ.ο.κ. Επιπλέον, το περιβάλλον που παρέχετε στους μαθητές είναι απλοποιημένο για να μην χαθούν. Ακούγεται καλό, ε;

Και άλλα Web 2.0 εργαλεία...

Δεν σας φτάνουν τριάντα Web 2.0 εφαρμογές για να διαλέξετε μία και να τη χρησιμοποιήσετε στην τάξη; Εντάξει, αποκάλυψη: αν μετρήσετε πρέπει να βγήκαν τριάντα μία. Αν πάλι θέλετε με μια απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο θα βρείτε σίγουρα και άλλες Web 2.0 εφαρμογές αφού ο κατάλογος είναι ανεξάντλητος. Για να σας διευκολύνω λίγο μπορούμε ενδεικτικά να αναφέρουμε τα pixlr (επεξεργασία εικόνας), comapping (συνεργατικοί εννοιολογικοί χάρτες), edoboard (πλατφόρμα ηλεκτρονικής μάθησης), wunderlist (διαχείριση εργασιών), stormboard (πίνακας για καταιγισμό ιδεών και συνεργασία), zooburst (τρισδιάστατα παιδικά βιβλία) που για διάφορους λόγους αποφεύχθηκε η παρουσίασή τους (κυρίως για να τελειώσει κάποτε το άρθρο).

Πάντως όσα Web 2.0 εργαλεία και αν έχετε στη διάθεσή σας, εσείς είστε αυτός που θα κάνει τη διαφορά. Που θα κινητοποιήσει, εμπνεύσει, ενθαρρύνει, οργανώσει και καθοδηγήσει τους μαθητές στις διαδικτυακές οδούς της γνώσης και της δημιουργίας. Καλή... δύναμη!