Ένας όλο και πιο συχνός πονοκέφαλος για τους εκπαιδευτικούς και τους διευθυντές των σχολείων αποτελεί η δημιουργία και η συντήρηση της ιστοσελίδας του σχολείου. Κατ' αρχάς ας επισημάνουμε ότι η ύπαρξη σχολικής ιστοσελίδας, στην σημερινή εποχή των πληροφοριών και των διαδικτυακών επικοινωνιών, δεν αποτελεί μια προαιρετική ενημερωτική δράση αλλά μια αναγκαιότητα.

Μέσω της διαδικτυακής του παρουσίας ένα σχολείο μπορεί να ενημερώνει καθηγητές, μαθητές, γονείς αλλά και την ευρύτερη κοινωνία για θέματα που αφορούν τη λειτουργία του αλλά και να προβάλει τις δράσεις του. Η ύπαρξη μιας ενημερωμένης ιστοσελίδας ενισχύει τη διάδοση της πληροφορίας και την ενεργό συμμετοχή καθηγητών και μαθητών σε σχολικές δραστηριότητες εμπλέκοντας αμφότερους σε μια διαδικασία αυτοβελτίωσης λόγω της δυνατότητας προβολής της δουλειάς τους. Μια διαδικτυακή ιστοσελίδα, σε δεύτερη φάση, μπορεί να αποτελέσει χώρο διαλόγου και επικοινωνίας δημιουργώντας ακόμη και μια διαδικτυακή κοινότητα καθηγητών, μαθητών, γονέων. Αλλά ας μείνουμε στα απλά.

Τα περισσότερα σχολεία χρειάζονται έναν απλό και εύκολο τρόπο να δημιουργήσουν μια ιστοσελίδα με λίγες πληροφορίες για το σχολείο και στη συνέχεια να έχουν έναν τρόπο να αναρτούν κάποιες επιπλέον ενημερώσεις για τις διάφορες σχολικές δραστηριότητες. Το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο προσφέρει όλες τις απαραίτητες υποδομές και υπηρεσίες για να μπορεί να γίνει αυτό από οποιονδήποτε εκπαιδευτικό χωρίς να απαιτούνται ειδικές γνώσεις.

Το παρόν άρθρο δεν απευθύνεται σε πληροφορικούς αλλά σε οποιονδήποτε διευθυντή σχολείου ή εκπαιδευτικό έχει αναλάβει τη δημιουργία και τη συντήρηση της σχολικής ιστοσελίδας. Απαιτούνται μόνο μερικές βασικές γνώσεις περί των υπολογιστών, ή αν θέλετε αυτό που ονομάζουμε γνώσεις Τεχνολογίας Πληροφορικής και Επικοινωνιών Α΄ επιπέδου. Ακολουθούν τρεις απλοί και γρήγοροι τρόποι για να στήσετε και να συντηρήσετε την ιστοσελίδα του σχολείου σας, οι δύο μέσω υπηρεσιών του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου και ο τρίτος μέσω μιας δωρεάν διαδικτυακής εφαρμογής (τύπου Web 2.0). Αν θέλετε κάτι πιο προχωρημένο υπάρχει πάντα και το Joomla.

Πριν αρχίσετε, λίγη θεωρητική και πρακτική προετοιμασία. Πού βρίσκεται η ιστοσελίδα του σχολείου σας; Τα αρχεία που αποτελούν την ιστοσελίδα του σχολείου σας βρίσκονται σε έναν υπολογιστή που τον ονομάζουμε εξυπηρετητή ή πιο συνηθισμένα server. Όταν κάποιος θέλει να επισκεφθεί την ιστοσελίδα του σχολείου σας πρέπει να πληκτρολογήσει μια διεύθυνση για να κατευθυνθεί ένα αίτημα σε αυτόν τον υπολογιστή (server) και αυτός να απαντήσει στέλνοντας στον επισκέπτη τα αρχεία της ιστοσελίδας και αυτά να εμφανιστούν στον φυλλομετρητή (browser, π.χ. στο Google Chrome ή Mozilla Firefox) του επισκέπτη.

Ποια είναι η διεύθυνση που πρέπει να πληκτρολογήσει ο επίδοξος επισκέπτης της ιστοσελίδας σας; Μοιάζει κάπως έτσι <dns όνομα σχολείου>.sam.sch.gr  υποθέτοντας ότι μιλάμε για σχολεία του Νομού Σάμου. Για παράδειγμα η ιστοσελίδα του 1^ου Γυμνασίου Σάμου βρίσκεται στο 1gym-samou.sam.sch.gr. Το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο σας παρέχει τη δυνατότητα να απλοποιήσετε λίγο αυτή τη διεύθυνση καταχωρώντας ένα όνομα DNS (Domain Name System) που να τελειώνει σε mysch.gr (π.χ. το Γενικό Λύκειο Σάμου θα μπορούσε να καταχωρίσει τη διεύθυνση lyk-samou.mysch.gr). Για να το κάνετε αυτό επισκεφθείτε το www.sch.gr, συνδεθείτε από τον σύνδεσμο πάνω δεξιά ("Σύνδεση") με τα στοιχεία του σχολείου σας, επιλέξτε το "MySch" από πάνω δεξιά, επιλέξτε τον "Πίνακα Ελέγχου" από τη λίστα αριστερά, ξαναδώστε τον κωδικό σας και επιλέξτε το "Όνομα χώρου mysch.gr (DNS)" που βρίσκεται τέρμα κάτω. Θα εμφανιστεί μια ιστοσελίδα παρόμοια με αυτήν της εικόνας που ακολουθεί όπου μπορείτε να δεσμεύσετε όποιο όνομα επιθυμείτε ακολουθώντας πάντα τους κανόνες χρήσης της ονοματολογίας mysch.gr. 

Για να δημιουργήσετε ή ενημερώσετε εσείς την ιστοσελίδα του σχολείου σας πρέπει να δημιουργήσετε τα αρχεία της ιστοσελίδας σας και να τα μεταφέρετε στον υπολογιστή server με κάποιο πρόγραμμα μεταφοράς αρχείων (προγράμματα FTP - File Transfer Protocol όπως το FileZilla) αλλά αυτός είναι ο δύσκολος τρόπος. Πάμε στους εύκολους. 

1. Ιστολόγιο (blog)

   Ένα ιστολόγιο (στα αγγλικά blog από τις λέξεις web log) αποτελεί τον πιο εύκολο τρόπο για να ξεκινήσετε τη διαδικτυακή παρουσία του σχολείου σας. Τα ιστολόγια όπως αποκαλύπτει και το όνομά τους είναι μια μεταφορά των ημερολογίων στον διαδικτυακό χώρο. Οι χρήστες-δημιουργοί τους μπορούν εύκολα να καταγράφουν κείμενα που θα συνδυάζονται με εικόνες και άλλα πολυμέσα και θα αναρτώνται στο διαδίκτυο. Στους επισκέπτες ενός ιστολογίου παρουσιάζονται οι διάφορες καταχωρίσεις-αναρτήσεις με ημερολογιακή σειρά αρχίζοντας από την πιο πρόσφατη και πηγαίνοντας στις παλαιότερες. Φυσικά, στους επισκέπτες παρέχεται η δυνατότητα να μεταβούν στις αναρτήσεις ενός συγκεκριμένου μήνα ή έτους, να κάνουν αναζήτηση, να αφήσουν το σχόλιό τους σε κάποιο άρθρο-ανάρτηση ή να προβάλουν μερικές στατικές ιστοσελίδες που μπορεί να περιέχουν οποιαδήποτε πληροφορία παραμένει γενικά σταθερή. Ότι ακριβώς χρειάζεστε για το σχολείο σας.

   Και όλα αυτά μπορείτε να τα κάνετε χωρίς να ασχοληθείτε καθόλου με τεχνικές λεπτομέρειες. Απλώς γράφετε τα κείμενά σας, ανεβάζετε τις φωτογραφίες που θέλετε, ίσως επιλέγετε και κάποιο γραφικό θέμα και όλα είναι έτοιμα χάρη στην υποδομή που έχει δημιουργηθεί για εσάς από το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο.

   Ξεκινήστε από το blogs.sch.gr και συνδεθείτε πατώντας "Σύνδεση" (πάνω αριστερά ή πλαίσιο δεξιά) και χρησιμοποιώντας τα στοιχεία σύνδεσης του σχολείου σας. Αρχικά μπορεί να σας μπερδέψουν οι πολλές επιλογές και οι δυνατότητες αλλά μείνετε στα βασικά. Και τα βασικά είναι ότι το ιστολόγιό σας αποτελείται κυρίως από άρθρα οπότε και εκεί πρέπει να ξεκινήσετε. Αριστερά κάτω από την επιλογή των άρθρων υπάρχουν οι επιλογές Πολυμέσα (για να ανεβάσετε εικόνες, βίντεο ή αλλά αρχεία π.χ. doc ή pdf), Σύνδεσμοι (για να φτιάξετε συνδέσμους προς άλλες ιστοσελίδες), Σελίδες (όπου μπορείτε να φτιάξετε στατικές ιστοσελίδες που θα περιλαμβάνονται στο ιστολόγιό σας π.χ. μια σελίδα με στοιχεία επικοινωνίας, μια σελίδα με πληροφορίες για τους δασκάλους ή καθηγητές του σχολείου κ.ο.κ.). Αργότερα ίσως σας απασχολήσουν και τα Σχόλια που θα μπορούν να αφήνουν οι άλλοι χρήστες του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου και η διαχείρισή τους εφόσον φυσικά τα ενεργοποιήσετε (Ρυθμίσεις --> Συζήτηση).

   
   

   Και επειδή ξέρω ότι η εμφάνιση για πολλούς μετράει πιο πολύ από ότι το περιεχόμενο, που κανονικά θα έπρεπε να είναι η πρώτη σας προτεραιότητα, στην εικόνα που ακολουθεί μπορείτε να δείτε σε μικρογραφίες (πολύ μικρές μικρογραφίες) μερικά από τα θέματα που είναι διαθέσιμα για το ιστολόγιό σας από την επιλογή Εμφάνιση --> Θέματα.

   
   

   Οι επιλογές και οι δυνατότητες που προσφέρουν τα ιστολόγια είναι πραγματικά πολλές. Με λίγη διάθεση θα καταφέρετε να προσαρμόσετε το ιστολόγιο στις ανάγκες σας και να εντυπωσιάσετε τους πάντες με τη διαδικτυακή παρουσία του σχολείου σας. Τελευταίο που αξίζει να αναφέρουμε και που μπορείτε να κάνετε είναι να ανακατευθύνετε αυτόματα τους επισκέπτες της ιστοσελίδας του σχολείου σας από το <dns όνομα σχολείου>.sam.sch.gr στο blogs.sch.gr/όνομα χρήστη όπου εδράζεται το ιστολόγιό σας. Ακολουθήστε τα τέσσερα απλά βήματα για την ανακατεύθυνση που περιγράφονται παρακάτω.

   Περισσότερες πληροφορίες για τη δημιουργία και τη διαχείριση των ιστολογίων του ΠΣΔ μπορείτε να βρείτε στους οδηγούς χρήσης των ιστολογίων.

2. Αυτόματη σελίδα iware

   Σε περιπτωση που τα ιστολόγια σας φαίνονται περίπλοκα ή ότι προσφέρουν πολλά παραπάνω από αυτά που πραγματικά χρειάζεστε υπάρχει και η ακόμα πιο απλή λύση του iware που σας παρέχει το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο. Η δημιουργία των ιστοσελίδων iware γίνεται αυτόματα από το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο μέσα από τον Πίνακα Ελέγχου που είναι προσβάσιμος από τo www.sch.gr ("Σύνδεση" --> "MySch" --> "Πίνακας Ελέγχου"). Από εκεί επιλέγετε το "Δημιουργία / Διαχείριση ιστοσελίδων" οπότε στον φυλλομετρητή σας θα εμφανιστεί κάτι σαν την εικόνα παρακάτω. Επιλέξτε το εικονίδιο "Δημιουργία" δίπλα από το "Ιστοσελίδα iware" και τσεκάρετε το "Προεπιλογή ως κύριος δικτυακός τόπος" παραδίπλα. Δεν χρειάζεται να ανησυχείτε για άλλες ιστοσελίδες που έχετε δημιουργήσει χειροκίνητα ή με άλλες αυτόματες μεθόδους αφού δεν θα επηρεαστούν. Συγχαρητήρια! Η ιστοσελίδα σας είναι έτοιμη και προσβάσιμη στο <dns όνομα σχολείου>.sam.sch.gr.

   
   

   Όλα τα απαραίτητα αρχεία για την λειτουργία της ιστοσελίδας βρίσκονται πλέον δημοσιευμένα στον εξυπηρετητή, στον χώρο φιλοξενίας ιστοσελίδων του σχολείου σας, μέσα σε ένα φάκελο με όνομα autosch. Μπορείτε να έχετε πρόσβαση και να επεξεργαστείτε αυτά τα αρχεία με ένα πρόγραμμα μεταφοράς αρχείων όπως το FileZilla που αναφέραμε και παραπάνω. Ωστόσο, είπαμε να κρατήσουμε τα πράγματα απλά. Όλη η διαχείριση και η προσθήκη περιεχομένου της iware ιστοσελίδας σας (όπως μεταφόρτωση αρχείων ή εικόνων, δημιουργία κεφαλίδων για τις σελίδες, υποσέλιδων κ.λ.π.) γίνεται μέσα από το περιβάλλον του "Πίνακα Ελέγχου" (από την επιλογή "Δημιουργία / Διαχείριση ιστοσελίδων") πατώντας στο εικονίδιο για την επεξεργασία της iware ιστοσελίδας. Ο συνάδελφος Δομουχτσής Στέργιος έχει φτιάξει μια σύντομη παρουσίαση για την κατασκευή ιστοσελίδας με το iware. 

3. Δημιουργία ιστοσελίδας με το Weebly

   Το weebly είναι μια δωρεάν διαδικτυακή εφαρμογή που σας επιτρέπει να φτιάξετε εύκολα καλαίσθητες ιστοσελίδες και να τις αναρτήσετε στον διαδίκτυο. Ανήκει στην ευρύτερη κατηγορία αυτών που ονομάζουμε Web 2.0 εφαρμογές, διαδικτυακά λογισμικά δηλαδή που επιτρέπουν στους χρήστες τους να δημιουργούν περιεχόμενο που θα βρίσκεται στο διαδίκτυο.

   Και όχι μόνο απλών ιστοσελίδων καθώς το weebly μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμα και για να φτιάξετε ιστολόγια ή για τη διεξαγωγή ηλεκτρονικού εμπορίου (αν και αυτό αφενός δεν σας ενδιαφέρει άμεσα αφετέρου κοστίζει μερικά δολάρια). Αρχικά επιλέγετε το είδος του site σας (site, blog ή store) αλλά έτσι και αλλιώς όλες οι δυνατότητες παραμένουν διαθέσιμες και αργότερα. Έπειτα καλείστε να επιλέξετε από μια πληθώρα μοντέρνων και καλαίσθητων θεμάτων για να ξεκινήσει η κατασκευή του δικτυακού σας τόπου. Στην συνέχεια μέσω του εύκολου, σύρε και άφησε περιβάλλοντος σχεδίασης προσθέτετε τα αντικείμενα από τα οποία αποτελούνται οι ιστοσελίδες σας. Κείμενα, εικόνες, βίντεο, χάρτες, φόρμες επικοινωνίας, φόρουμ, προϊόντα προς πώληση κ.ο.κ. Φυσικά μπορείτε να δημιουργήσετε επιπλέον ιστοσελίδες και να πραγματοποιήσετε οποιαδήποτε ρύθμιση όσον αφορά τη διάταξη του δικτυακού σας τόπου, την εμφάνισή του και τα χαρακτηριστικά του.

   
   

   Μερικά από τα ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά του weebly είναι η δυνατότητα για αναζητήσεις μέσα στον ιστότοπό σας και η βελτιστοποίηση που παρέχει για τις διάσημες μηχανές αναζήτησης (google, yahoo και bing) ώστε να βρίσκουν όλοι τις ιστοσελίδες σας. Αφού τελειώσετε με τη δημιουργία του site σας επιλέγετε "Publish" (δημοσίευση) και αυτό πλέον θα είναι διαθέσιμο στο <όνομα site>.weebly.com χωρίς κόστος ή αν θέλετε η εφαρμογή σας βοηθά να καταχωρίσετε το δικό σας domain της μορφής www.<όνομα site>.com (με κάποιο κόστος φυσικά). To weebly είναι στην βασική του έκδοση δωρεάν και απλώς προσθέτει το λογότυπό του στο κάτω μέρος του site σας. Αν θέλετε παραπάνω χαρακτηριστικά (πλέον για επαγγελματικές δουλειές) οι τιμές ξεκινούν από τα 4 δολάρια τον μήνα και φτάνουν μέχρι τα 25 για να κάνετε ηλεκτρονικό εμπόριο.

   Μην ασχοληθείτε με το weebly for education το οποίο απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς που θέλουν να οργανώσουν την τάξη τους και να βάλουν τους μαθητές τους να φτιάξουν ιστοσελίδες στα πλαίσια εργασιών (εκτός αν αυτό θέλετε πραγματικά)

   Δεν τελειώσατε όμως. Η ιστοσελίδα του σχολείου σας κανονικά βρίσκεται στη διεύθυνση <dns όνομα σχολείου>.sam.sch.gr (υποθέτω ότι μιλάμε για σχολεία του Νομού Σάμου). Για παράδειγμα η ιστοσελίδα του Γενικού Λυκείου Σάμου βρίσκεται στο lyk-samou.sam.sch.gr. Ας θυμίσουμε εδώ ότι υπάρχει η δυνατότητα να καταχωρίσετε και διευθύνσεις του τύπου <prefix>.mysch.gr (π.χ. lyk-samou.mysch.gr) όπως είπαμε στην εισαγωγή του άρθρου. Αυτό που θέλετε είναι όταν κάποιος επισκέπτεται την ιστοσελίδα <dns όνομα σχολείου>.sam.sch.gr να κατευθύνεται αυτόματα στο <όνομα site>.weebly.com. Τέσσερα απλά βήματα:

   1. Αντιγράψτε τον κώδικα που ακολουθεί, επικολλήστε τον σε ένα κειμενογράφο (π.χ. Σημειωματάριο) και αποθηκεύστε τον σε ένα απλό αρχείο κειμένου με το όνομα index.html αλλάζοντας κατάλληλα το διεύθυνση ανακατεύθυνσης στα δύο σημεία που εμφανίζεται και τις τρεις τελείες (πάλι σε δύο σημεία) με την ονομασία του σχολείου σας.

      <!DOCTYPE HTML>
<html>
<head>
<meta http-equiv=Content-Type content="text/html; charset=windows-1253">
<meta http-equiv="REFRESH" content="0;url=http://διεύθυνση ανακατεύθυνσης">
<title>Ιστοσελίδα του ...</title>
</head>
<body>
<p>Θα μεταφερθείτε άμεσα στην ιστοσελίδα του <a href="http://διεύθυνση ανακατεύθυνσης">...</a>. Αν όχι, κάντε κλικ στον σύνδεσμο.</p>
</body>
</html>

   2. Κατεβάστε και εγκαταστήστε το πρόγραμμα FileZilla για μεταφορά αρχείων.
   3. Ανοίξτε το FileZilla και συνδεθείτε (χρησιμοποιώντας τη Γραμμή γρήγορης σύνδεσης στην κορυφή του FileZilla) στον κόμβο users.sch.gr με όνομα χρήστη και κωδικό αυτά του επίσημου λογαριασμού του σχολείου σας στο Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο.
   4. Μεταφέρετε το αρχείο index.html από τον προσωπικό σας υπολογιστή στον κεντρικό φάκελο του απομακρυσμένου υπολογιστή-server (απλώς κάνετε διπλό κλικ στο αρχείο index.html από τη λίστα αρχείων στα αριστερά) αντικαθιστώντας τυχόν αρχείο που υπάρχει ήδη (καλό είναι να κρατήσετε το παλιό αρχείο μετονομάζοντάς το).

Σε κάθε περίπτωση το προσωπικό του ΚΕ.ΠΛΗ.ΝΕ.Τ. Σάμου είναι εδώ για να σας βοηθήσει. Μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας για να σας βοηθήσουμε να επικοινωνήσετε μέσω της ιστοσελίδας του σχολείου σας με όλο τον κόσμο. Το μόνο που χρειάζεται είναι αρκετή όρεξη για δουλειά. Αν πάλι προτιμάτε να δουλεύετε μόνοι σας μπορείτε να μελετήσετε καλύτερα τις δυνατότητες που σας παρέχει το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο από το υλικό της τηλεδιάσκεψης σχετικά με τη "Φιλοξενία Ιστοσελίδων" που έγινε στα πλαίσια του έργου "ΣΤΗΡΙΖΩ" από τη Διεύθυνση του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου και Δικτυακών Τεχνολογιών και το Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων - ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ ή από τις οδηγίες για τη Φιλοξενία Ιστοσελίδων του ΠΣΔ.